مجله آنلاین الفبای دانش و فرهنگ
دانش و فرهنگ و هنرمجله آنلاین الفبای دانش و فرهنگ
دانش و فرهنگ و هنرسموم طبیعی موجود در مواد غذایی
| نویسنده / نویسندگان : | مصطفی بیان |
| مترجم : | |
| کلید واژه : | سموم طبیعی موجود در مواد غذایی |
| چکیده : | بسیاری از گیاهان ضمن سنتز مواد مغذی مورد نیاز بدن انسان مانند قندها، چربی‌ها، پروتئین‌ها، ویتامین‌ها و تجمع املاح، مقادیری مواد مضر سمی با خواص فیزیکی یا شیمیایی و بیولوژیکی مختلف نیز سنتز می‌کنند که مصرف آنها موجب اختلالات گوناگون و گاهی مرگ و میر انسان می‌شود. به همین علت به چند ماده غذایی که مصرف زیاد آن می‌تواند سمی باشد، اشاره می‌شود. (البته در مصارف دارویی از همین مواد موثره گیاهی و به میزان مناسب برای درمان بیماری‌های خاص استفاده می‌شود.) |
| منابع : |
بسیاری از گیاهان ضمن سنتز مواد مغذی مورد نیاز بدن انسان مانند قندها، چربی‌ها، پروتئین‌ها، ویتامین‌ها و تجمع املاح، مقادیری مواد مضر سمی با خواص فیزیکی یا شیمیایی و بیولوژیکی مختلف نیز سنتز می‌کنند که مصرف آنها موجب اختلالات گوناگون و گاهی مرگ و میر انسان می‌شود. به همین علت به چند ماده غذایی که مصرف زیاد آن می‌تواند سمی باشد، اشاره می‌شود. (البته در مصارف دارویی از همین مواد موثره گیاهی و به میزان مناسب برای درمان بیماری‌های خاص استفاده می‌شود.)
مسمومیت غذایی سالمونلا و لیستریا
| نویسنده / نویسندگان : | سعید سعیدی |
| مترجم : |
|
| کلید واژه : | مسمومیت ـ مواد غذایی ـ گیاهان سمی |
| چکیده : |
|
| منابع : |
|
تیتر مجله: روز پیشگیری از مسمومیت با موادغذایی و گیاهان سمی
سالمونلا
مسمومیت غذایی "سالمونلا" معمولا با مصرف گوشت قرمز یا گوشت طیور که به اندازه کافی پخته نشده باشند و یا سایر غذاهایی که به‌وسیله گوشت قرمز و طیور خام آلوده شده باشند و نیز غذاهایی که حاوی تخم‌مرغ خام یا پخته نشده، فرآورده‌های لبنی غیرپاستوریزه مانند شیر یا پنیر هستند ارتباط دارد. اما بسیاری از غذاهای دیگر از جمله مایونز (با تخم‌مرغ خام)، میوه، سبزیجات، سالاد، شیر، آب میوه غیرپاستوریزه، خشکبار و مغزها نیز هستند که با طغیان‌های ناشی از سالمونلا ارتباط دارند.
ادامه مطلب ...تاثیر گرمای زمین بر تامین غذای جهانی
| مترجم : | مرتضی یعقوبی عزیزی |
| کلید واژه : | سلامت ـ تاثیر ـ گرما ـ غذا ـ جهان |
| چکیده : | افزایش روزافزون دمای کره زمین می‌تواند منجر به بروز رویدادهای ناخوشایندی برای ساکنان این کره آبی شود که همین امر در سال‌های اخیر توجه همگان را به خود جلب کرده است و موجب نگرانی بسیاری از دانشمندان شده است. |
| منابع : | فوکوس |
افزایش روزافزون دمای کره زمین می‌تواند منجر به بروز رویدادهای ناخوشایندی برای ساکنان این کره آبی شود که همین امر در سال‌های اخیر توجه همگان را به خود جلب کرده است و موجب نگرانی بسیاری از دانشمندان شده است.
"فیل وروجک"، کوچک‌ترین موجود ترکیبی
| کلید واژه : | "فیل وروجک"، کوچک‌ترین موجود ترکیبی |
| چکیده : | کوچک‌ترین موش، مورچه‌خوار، فیل یا... نمی‌شود گفت دقیقا این موجود از کدام نژاد است. در نگاه اول به احتمال زیاد می‌گویید: خب این موش است. ولی کمی صبر داشته باشید و تا آخر متن را بخوانید. قول می‌دهم شما هم در راز خلقت این موجود خواهید ماند. |
| منابع : | پاپیولار ساینس |
کوچک‌ترین موش، مورچه‌خوار، فیل یا... نمی‌شود گفت دقیقا این موجود از کدام نژاد است. در نگاه اول به احتمال زیاد می‌گویید: خب این موش است. ولی کمی صبر داشته باشید و تا آخر متن را بخوانید. قول می‌دهم شما هم در راز خلقت این موجود خواهید ماند.
مواد سرامیکی مقاوم‌تر با الهام از طبیعت
| مترجم : | مهرداد معینی |
| کلید واژه : | |
| چکیده : | این سرامیک‌های جدید از پوسته صدف مروارید ساخته می‌شود. پوسته این صدف دریایی بسیار قوی‌تر و بادوام‌تر از سرامیک‌های کنونی است. از مواد سرامیکی معمولا برای ساخت وسایلی استفاده می‌شود که در برابر درجه حرارت بالا از خود مقاومت نشان می‌دهند، اما در عوض بسیار شکننده هستند. |
| منابع : | لایو ساینس |
این سرامیک‌های جدید از پوسته صدف مروارید ساخته می‌شود. پوسته این صدف دریایی بسیار قوی‌تر و بادوام‌تر از سرامیک‌های کنونی است. از مواد سرامیکی معمولا برای ساخت وسایلی استفاده می‌شود که در برابر درجه حرارت بالا از خود مقاومت نشان می‌دهند، اما در عوض بسیار شکننده هستند.
عبدالملک بن محمد شیرازی و نجوم
| نویسنده / نویسندگان : | هاشم اندیشه |
| مترجم : | |
| کلید واژه : | |
| چکیده : | ابوالحسین عبدالملک بن محمد شیرازی ریاضیدان و منجم ایرانی (متوفی پیش از 600ه.ق)، بیشتر زمان حیات خود را صرف مطالعه ریاضیات یونانی و نجوم کرد. که از آن جمله‌اند آثار آپولونیوسی و بطلیموس. از وی آثاری چون تصفح المخروطات و تلخیص المجسطی به زبان عربی باقی مانده است. |
| منابع : | اریخ ایران در یک نگاه. |
اوضاع اجتماعی و شرایط زندگی: در سال 511ه.ق با مرگ سلطان محمدبن ملکشاه سلجوقی، پسرش محمودبه جانشینی او نشست. اما نتوانست در برابر حملات عمومی خود سلطان سنجر (پادشاه قلمرو سلجوقی سلجوقیان به ویژه در خراسان) مقاومت کند. بنابراین سلطان محمود بن محمد پس از ازدواج با دختر سنجر، به حکومت عراق عجم (ایران مرکزی) و عراق عرب قناعت کرد. بنابراین دورنگار کودکی عبدالملک شیرازی معاصر با حکومت سلطان محمودبن محمد سلجوقی در ایران، از جمله فارس، شیراز و عراق بود.
ادامه مطلب ...
نشانه‌هایی از حیات در قمر زحل
| نویسنده / نویسندگان : | مرتضی یعقوبی عزیزی |
| مترجم : | |
| کلید واژه : | |
| چکیده : | محققان سال‌ها پیش نیز در سال ۲۰۰۵ در پی مشاهده دودهایی از بخارآب و فوران‌های یخی که توسط سفینه کاسینی رویت شد، خبر از وجود این اقیانوس زیرزمینی داده بودند. اگرچه کاسینی از قابلیت فرود بر روی سطح این قمر برخوردار نیست، اما طبق تحلیل‌های برآمده از تصاویر ارسالی این سفینه، این رویدادها در قطب شمال این قمر رویت شد. |
| منابع : | فوکوس |
ادامه مطلب ...
ماهواره خورشیدی برای تامین انرژی جهان
| ویسنده / نویسندگان : | مرتضی یعقوبی عزیزی |
| مترجم : | |
| کلید واژه : | |
| چکیده : | محققان و پژوهشگران بسیاری از کشورهای جهان همواره درصدد ابداع ایده‌هایی نو برای جایگزینی و استفاده بهینه از انرژی خورشیدی بودند که با وجود طرح‌های پیشنهادی فراوان، پرونده این طرح همچنان ناتمام باقی مانده است. از جمله افرادی که توانست در این عرصه خودی نشان دهد دکتر پیتر گلاسر بود که در ماه گذشته و در سن ۹۰ سالگی درگذشت. وی در مدت عمر خود طرح‌هایی بسیار تکان‌دهنده و تامل‌برانگیزی را پیشنهاد داد. به طوری که اولین طرح وی در سال ۱۹۶۸ میلادی به چاپ رسید که درست یک سال قبل از سفر اولین انسان به ماه بود. |
| منابع : | پاپیولار ساینس |
محققان و پژوهشگران بسیاری از کشورهای جهان همواره درصدد ابداع ایده‌هایی نو برای جایگزینی و استفاده بهینه از انرژی خورشیدی بودند که با وجود طرح‌های پیشنهادی فراوان، پرونده این طرح همچنان ناتمام باقی مانده است. از جمله افرادی که توانست در این عرصه خودی نشان دهد دکتر پیتر گلاسر بود که در ماه گذشته و در سن ۹۰ سالگی درگذشت. وی در مدت عمر خود طرح‌هایی بسیار تکان‌دهنده و تامل‌برانگیزی را پیشنهاد داد. به طوری که اولین طرح وی در سال ۱۹۶۸ میلادی به چاپ رسید که درست یک سال قبل از سفر اولین انسان به ماه بود.
ادامه مطلب ...مشاهده روشن‌ترین لحظه تولد سیاهچاله تا به امروز
| مترجم : | حمزه غفاری |
| کلید واژه : | |
| چکیده : | سیاه‌چاله‌ها به خاطر نیروی جاذبه بسیار قوی که حتی نور هم نمی‌تواند از آن فرار کند، بیشتر زمان خود را در تاریکی به سر می‌برند. با این حال تولد آنها داستانی متفاوت دارد. این شگفتی با انفجار بزرگی از نور و انرژی حاصل از مرگ یک ستاره به وجود می‌آید. |
| منابع : | فوکوس |
توهم گرانش
| نویسنده / نویسندگان : | جان مالداسنا |
| مترجم : | سمانه نوروزی-سیدامین مهناپور |
| کلید واژه : | |
| چکیده : | نیروی گرانش و یکی از ابعاد فضا ممکن است در بر‌هم‌کنش‌های ذرات و میدان‌های موجود در محدوده ابعاد پایین‌تر تولید شوند. |
| منابع : | ساینتیفیک آمریکن |
ستاره‌های دنباله‌دار خطرناک‌ترند یا شهاب‌سنگ‌ها
| نویسنده / نویسندگان : | حسام مین‌باشی |
| مترجم : | |
| کلید واژه : | |
| چکیده : | شهاب‌سنگ‌ها تکه‌هایی (عموما سرگردان) جدا شده از سیارک‌ها، ماه، مریخ و دیگر اجرام آسمانی هستند که وزنی بین چند گرم تا چندین تن دارند. این اجرام تا زمانی که در فضا سرگردان باشند، شهاب‌واره نامیده می‌شوند و وقتی یکی از آنها به زمین برخورد کند، در ارتفاع‌های 90 تا 120 کیلومتری سطح زمین درخشش مختصری یا ردی درخشان و زودگذر به وجود می‌آورند که شخانه یا شهاب نام می‌گیرد. در مقابل، دنباله‌داران اجرام کوچک منظومه شمسی هستند که از یخ، سنگ و غبار تشکیل شده‌اند. تصور بر این است که دنباله‌داران پیش سیاره‌های یخی باقی مانده از زمان شکل‌گیری منظومه شمسی هستند. جسم اصلی و مرکزی ستاره دنباله‌دار، هسته و ابعاد آن چند کیلومتر است. از دنباله‌داران شناخته شده می‌توان به دنباله‌دار هالی اشاره کرد. |
| منابع : |
تحقیقات درباره خطرات اجرام آسمانی، عمدتا پیرامون شهاب‌سنگ‌ها است و آنها را خطرناک‌ترین تهدید فضایی برای کره زمین می‌داند. اما پژوهش‌های نوینی به انجام رسیده است که شاید ستاره‌های دنباله‌دار خطرناک‌تر شهاب‌سنگ‌ها باشند. دانشمندان می‌گویند انفجار برآمده از برخورد یک ستاره دنباله‌دار با کره زمین بسیار شدید‌تر از انفجاری خواهد بود که از برخورد یک شهاب‌سنگ با آن پدید می‌آید. از این رو حفره ایجاد شده و ویرانی پدید آمده نیز بیشتر است.
مدال نوبل ریاضیات امسال به یک زن ایرانی رسید!
| نویسنده / نویسندگان : | محسن کرمی |
| مترجم : | |
| کلید واژه : | |
| چکیده : | "ریاضیات"، حتی نامش نیز مردان را در ذهن تداعی می‌کند، خشکی و سختی آن باعث ایجاد احساسی از جنس مردانه می‌شود. هنوز هم خیلی‌ها ریاضیات را دانشی مردانه می‌دانند. آیا به راستی چنین است؟ |
| منابع : |
مریم میرزاخانی استاد ۳۷ ساله دانشگاه استنفورد کالیفرنیا "مدال فیلدز" را از کنگره بین‌المللی ریاضیات در سئول کره جنوبی دریافت کرد. این مدال هر چهار سال یک بار به حداکثر چهار نفر اهدا می‌شود، که باید در آغاز آن سال زیر ۴۰ سال سن داشته باشند، از آنجایی که مدال نوبل در زمینه ریاضیات اهدا نمی‌شود، عموما به مدال فیلدز که معتبرترین جایزه در زمینه ریاضیات است "مدال نوبل ریاضیات" می‌گویند. نکته‌ای که این پیروزی را برای خانم میرزاخانی (و بسیاری دیگر) شیرین‌تر می‌کند، این است که تمام ۵۲ مدالیست پیشین فیلدز در تاریخ ۷۸ ساله آن (از سال ۱۹۳۶) مَرد بوده‌اند.
ادامه مطلب ...
علوم اعصاب و دانشمندان آن در دنیای کنونی
در این مقاله به بررسی روش‌های نوین مطالعه و تحقیق در علوم اعصاب و دانشمندان این حوزه می‌پردازیم.تاریخ علوم اعصاب نشان می‌دهد که مطالعه مغز و علوم اعصاب همواره با چالش‌های زیادی روبه‌رو بوده است. برای کاهش پیچیدگی مطالعه مغز، دانشمندان علوم اعصاب مسئله مغز را به سطوح مختلفی تقسیم کرده‌اند. رویکرد شکستن مسئله به ریز مسائل کوچک‌تر برای کاهش پیچیدگی را رویکرد کاهش‌گرایانه1 گویند. اندازه واحدهای مورد مطالعه در مسائل کوچک‌تر را سطح آنالیز2 می‌گویند. هرقدر که واحد مورد مطالعه بزرگ‌تر شود، پیچیدگی مسئله نیز بیشتر خواهد شد. این ترتیب پیچیدگی برای علوم اعصاب شامل سطوح: مولکولی3، سلولی4، سیستم5، رفتار6 و شناخت7 است. در ادامه به هرکدام از این سطوح خواهیم پرداخت. ادامه مطلب ...
پنج کاربرد مهم عنصر گرافین
| مترجم : | مهرداد معینی |
| کلید واژه : | |
| چکیده : | گرافین عنصری اعجاب‌انگیز که می‌تواند مسیر زندگی ما را در آینده تغییر دهد |
| منابع : | ساینس |
هنوز این ماده قدرتمند برای استفاده در دسترس ما قرار نگرفته است، اما می‌تواند فناوری آینده ما را به شدت تحت تاثیر خود قرار دهد. گرافین، کربن خالصی با ضخامت به اندازه یک اتم بوده و در زمان ساخت صفحاتی از جنس آن، از شفافیت بالایی برخوردار است. این ماده 200 بار مستحکم‌تر از فولاد و 60هزار بار نازک‌تر از یک کاغذ کادویی می‌باشد. گرافین همچنین یک هادی خوب برای انتقال انرژی به شمار می‌آید. این ماده از منابع کربنی منحصر به فردی ساخته شده و از کاربرد وسیعی برخوردار است.
ادامه مطلب ...ویروس‌ها را دست کم نگیریم!
| مترجم : | مهرداد معینی |
| کلید واژه : | |
| چکیده : | ما انسان‌ها در طول عمر خود بارها دچار سرماخوردگی یا آنفلوانزا شده‌ایم و طی این دوران بسیار آسیب‌پذیر بوده‌ایم. علایم این نوع بیماری‌ها عبارتند از تب، خلط، سرفه و دردگلو. این بیماری‌ها می‌توانند به سادگی در محیط اداره، مدرسه و منزل منتشر شوند و به این که در کدام نقطه از جهان به سر می‌بریم، ارتباطی ندارد. عامل بیماری سرماخوردگی و آنفلوانزا، ویروس‌ها هستند. ویروس‌ها همچنین مسبب شماری دیگر از بیماری‌ها که غالبا نیز کشنده می‌باشند، هستند از جمله ایدز، ایبولا، هپاتیت و تبخال. چگونه این ویروس‌ها قادرند تا چنین مشکلاتی را برای ما فراهم آورند؟ چرا نسبت به آنها آسیب‌پذیر بوده و نحوه انتشار آنها چگونه است؟ |
| منابع : | how stuff works |
ادامه مطلب ...
بیماری ایبولا چیست؟
| مترجم : | سید حسن میرسید |
| کلید واژه : | |
| چکیده : | به درمان بیماری "ایبولا" چقدر نزدیک شده‌ایم؟ بیماری ایبولا همچنان در غرب آفریقا مردم را قربانی می‌کند، ولی تاکنون راه درمانی برای آن یافت نشده است. روش‌های رایج درمان این بیماری فقط علائم اولیه آن را قدری مداوا می‌کند و افراد مبتلا به ایبولا از مراقبت‌ها و حمایت‌های خاصی نظیر تزریق مایعات وریدی برخوردار می‌شوند تا بتوانند با کم شدن آب بدن که براثر خونریزی، استفراغ و اسهال به وجود می‌آید، مقابله کنند. چندین نوع دارو و واکسن در آزمایشگاه‌ها روی حیوانات مختلف انجام شده، ولی پیشرفت حاصله اندک است. انجام و هدایت آزمایش در محل به دلیل این که شیوع بیماری در آفریقا هرچند وقت یک بار رخ می‌دهد، تقریبا غیر ممکن است. "توماس گیزبرت" محقق دانشگاه تگزاس که بر روی واکسن و راه درمان بیماری فعالیت می‌کند، معتقد است؛ انجام آزمایش‌های کلینیکی مرسوم دشوار است. |
| منابع : | فوکوس |
به درمان بیماری "ایبولا" چقدر نزدیک شده‌ایم؟
ادامه مطلب ...بخوابید تا قدرت حافظه‌تان بالا رود
| مترجم : | مهرداد معینی |
| کلید واژه : | |
| چکیده : | محققان مرکز پزشکی لانگون دانشگاه نیویورک برای اولین بار نشان دادند که خوابیدن بعد از یادگیری باعث رشد "دندریت اسپاین"-برجستگی‌های کوچک سلول‌های مغزی که به دیگر سلول‌های مغزی متصل هستند، شده و عبور اطلاعات را از میان سیناپس‌ها، محل اتصال سلول‌های مغزی، تسهیل می‌کنند. گذشته از این، فعالیت سلول‌های مغزی در مدت زمان خواب عمیق یا خواب کوتاه آن هم بعد از زمان یادگیری برای یک چنین رشدی حیاتی است. |
| منابع : | ساینس دیلی |
خوابیدن بعد از عمل یادگیری می‌تواند باعث تقویت اتصالات میان سلولی مغزی شده و قدرت حافظه را افزایش دهد.
محققان مرکز پزشکی لانگون دانشگاه نیویورک برای اولین بار نشان دادند که خوابیدن بعد از یادگیری باعث رشد "دندریت اسپاین"-برجستگی‌های کوچک سلول‌های مغزی که به دیگر سلول‌های مغزی متصل هستند، شده و عبور اطلاعات را از میان سیناپس‌ها، محل اتصال سلول‌های مغزی، تسهیل می‌کنند. گذشته از این، فعالیت سلول‌های مغزی در مدت زمان خواب عمیق یا خواب کوتاه آن هم بعد از زمان یادگیری برای یک چنین رشدی حیاتی است.
عمر صد‌ساله با کمک علم
| مترجم : | سید حسن میرسید |
| کلید واژه : | |
| چکیده : | "لیلیان آنکومی" به ما می‌گوید که مطالعه ژن انسان چگونه به‌طور اساسی موجب ازدیاد طول عمر افراد می‌شود. نظرتان درباره داشتن عمر طولانی چیست؟ آیا دوست دارید بیش از صد‌سال عمر کنید؟ این سوالی است که همه ما ممکن است درباره آن فکر کنیم. در ماه‌های اخیر برخی از پیشگامان این رشته اعلام کرده‌اند که توجه خود را بر یافتن ژنی که کمک کند عمر طولانی‌تری داشته باشیم، معطوف کرده‌اند. |
| منابع : | فوکوس |
"لیلیان آنکومی" به ما می‌گوید که مطالعه ژن انسان چگونه به‌طور اساسی موجب ازدیاد طول عمر افراد می‌شود.
نظرتان درباره داشتن عمر طولانی چیست؟ آیا دوست دارید بیش از صد‌سال عمر کنید؟ این سوالی است که همه ما ممکن است درباره آن فکر کنیم. در ماه‌های اخیر برخی از پیشگامان این رشته اعلام کرده‌اند که توجه خود را بر یافتن ژنی که کمک کند عمر طولانی‌تری داشته باشیم، معطوف کرده‌اند.
حقایقی خواندنی از زندگی کفشدوزکها
| نویسنده / نویسندگان : | مهدی میرزائی |
| مترجم : | |
| کلید واژه : | |
| چکیده : | حتما شما هم در طبیعت یا احتمالا در باغچه خانه‌تان کفشدوزکها را روی گیاهان مختلف دیده‌اید. همین حشره کوچک و دوست‌داشتنی با آن پشت کروی قرمز رنگ که معمولا چندتایی خال سیاه هم رویش هست؛ درست مثل یک بانوی قرمزپوش با یک ردای خال‌خالی. اگر با دقت به ظاهرشان نگاه کنید متوجه می‌شوید که تعداد این خال‌ها در کفشدوزک‌‌های مختلف، متفاوت است؛ حشره‌شناسان از روی همین ویژگی، گونه کفشدوزک را تشخیص می‌دهند. |
| منابع : |
باغداری هوشمند
| نویسنده / نویسندگان : | مسعود زرفشانی |
| مترجم : | |
| کلید واژه : | |
| چکیده : | از آنجایی که مشاغل در حال پیشرفت و هوشمند شدن هستند، باغداری هم از این قاعده مستثنی نیست و فناوری‌هایی برای بهبود بخشیدن و هوشمند کردن آن تولید شده است. |
| منابع : | edyn.com/angel.co |
از آنجایی که مشاغل در حال پیشرفت و هوشمند شدن هستند، باغداری هم از این قاعده مستثنی نیست و فناوری‌هایی برای بهبود بخشیدن و هوشمند کردن آن تولید شده است.
در این خبر قصد داریم تا شما را با دو نمونه از بهترین فناوری‌های باغداری و کشاورزی آشنا کنیم.