| نویسنده / نویسندگان : | جنیفر کوئلت |
| مترجم : | سپیده همتیان |
| کلید واژه : | هیرانیا پیریس ـ کیهان شناس ـ بی‌نهایت و فراتر از آن ـ آخرین آزمایش‌ها ـ اریک واینبرگ ـ دانشگاه کلمبیا ـ |
| چکیده : | شاید برخورد جهان‌های چندگانه ردی در آسمان باقی بگذارد. شاید در اوایل پیدایش کیهان، جهان ما به جهان دیگری برخورد کرده باشد. برخوردی چنان اساسی که در پس فروزش بعد از مه‌بانگ رد پایی باقی گذاشته باشد. |
| منابع : |
هیرانیا پیریس کیهان‌شناس از دانشگاه لندن، همچون بسیاری از همکارانش روزی به‌این فکر رسید که جهان ما می‌تواند تنها یک جهان در دریایی از جهان‌های دیگر باشد. این نظری است که از نظر بنیادی غیرقابل آزمایش است. او ترجیح داد که تحقیقش را در مورد سوال‌های غیرانتزاعی دیگر نظیر نحوه گسترش کهکشان‌ها انجام دهد.
ادامه مطلب ...| نویسنده / نویسندگان : | ضیابری |
| مترجم : | |
| کلید واژه : | دانشمندان ـ اختراع دستگاه میزر ـ چارلز تاونز ـ گرین ویل ـ |
| چکیده : | گفت‌وگو با یک دانشمند 99 ساله که از نام‌های بزرگ و ماندگار علم فیزیک به شمار می‌رود و تا اواسط سال گذشته میلادی نیز در دفتر کار خود در دانشگاه کالیفرنیا، برکلی به تحقیق و پژوهش مشغول بود، ظرافت‌ها و دشواری‌های خاصی دارد. |
| منابع : |
گفت‌وگو با یک دانشمند 99 ساله که از نام‌های بزرگ و ماندگار علم فیزیک به شمار می‌رود و تا اواسط سال گذشته میلادی نیز در دفتر کار خود در دانشگاه کالیفرنیا، برکلی به تحقیق و پژوهش مشغول بود، ظرافت‌ها و دشواری‌های خاصی دارد. چارلز هارد تاونز1 دانشمندی است که به دلیل اختراع دستگاه میزر2 جایزه نوبل فیزیک سال 1964 میلادی را به طور مشترک با دو دانشمند اهل روسیه دریافت کرد و حداقل تا جایی که من می‌دانم، زمانی که 96 ساله بود، همچنان بر سر کلاس‌های درس حاضر می‌شد و به دانشجویان دکتری تدریس می‌کرد. از جمله دانشجویان برجسته او که برای ما ایرانیان نامی آشناست، دکتر علی جوان، استاد دانشگاه ام.آی.تی آمریکاست.
ادامه مطلب ...| نویسنده / نویسندگان : | فرهاد فرزانه |
| مترجم : | |
| کلید واژه : | |
| چکیده : | ساعت پنج صبح به وقت استاندارد زمین، ایساکو واتانابه افسر کشیک سفینه من را به اتاق کنترل فرا خواند و همزمان با صدای بلند دستور انتقال کنترل سفینه از رایانه مرکزی به خودش را هم اعلام کرد. با سرعت از تخت‌خوابم بیرون پریدم و به طرف مرکز کنترل سفینه دویدم. |
| منابع : |
ساعت پنج صبح به وقت استاندارد زمین، ایساکو واتانابه افسر کشیک سفینه من را به اتاق کنترل فرا خواند و همزمان با صدای بلند دستور انتقال کنترل سفینه از رایانه مرکزی به خودش را هم اعلام کرد. با سرعت از تخت‌خوابم بیرون پریدم و به طرف مرکز کنترل سفینه دویدم. سفینه با شتاب ثابت یک جی در حال حرکت به‌سوی ترایتون بزرگ‌ترین قمر نپتون بود. معمولا در طول سفر به ندرت پیش می‌آمد که کنترل سفینه را جز در مراحل پایانی یا آغاز سفر شخصا به دست بگیریم، برای همین خیلی نگران شدم.
ادامه مطلب ...| نویسنده / نویسندگان : | علیرضا بردبار |
| مترجم : | |
| کلید واژه : | |
| چکیده : | تربیت مدیر از وظایف و در عین حال نگرانی‌های موسسات خصوصی و دولتی است و معمولا گفته می‌شود که هرچه سازمان‌های زیاد‌تری در یک کشور به این امر مبادرت ورزند، دور‌نمای آینده این کشور روشن‌تر خواهد بود. |
| منابع : |
تربیت مدیر از وظایف و در عین حال نگرانی‌های موسسات خصوصی و دولتی است و معمولا گفته می‌شود که هرچه سازمان‌های زیاد‌تری در یک کشور به این امر مبادرت ورزند، دور‌نمای آینده این کشور روشن‌تر خواهد بود. اما درباره چگونگی انجام این وظیفه و تلاش برای رفع هرچه بیشتر نگرانی، متخصصان مدیریت سه دیدگاه نسبتا متفاوت ولی مکمل دارند، هرچند این تفاوت‌ها بسیار ظریف بوده و هدف همه آنها مشترک است. دیدگاه‌های یاد شده به شرح زیر است:
ادامه مطلب ...| نویسنده / نویسندگان : | منصور بیژنی |
| مترجم : | |
| کلید واژه : | |
| چکیده : | رفتار طبیعی کودکان به عواملی چون سن، شخصیت و میزان رشد عاطفی و جسمی بستگی دارد. زمانی که رفتار کودک، ناسازگار باشد یا با توقع و انتظار والدین هماهنگ نباشد، می‌تواند دردسرآفرین شود. |
| منابع : |
رفتار طبیعی کودکان چه خصوصیاتی دارد؟
رفتار طبیعی کودکان به عواملی چون سن، شخصیت و میزان رشد عاطفی و جسمی
بستگی دارد. زمانی که رفتار کودک، ناسازگار باشد یا با توقع و انتظار
والدین هماهنگ نباشد، می‌تواند دردسرآفرین شود. دانستن این نکته که در چه
سنی باید از کودک چه انتظاری داشته باشید به تشخیص رفتارهای سالم و طبیعی
از رفتارهای غیرعادی کمک می‌کند.
هنگامی‌که رفتار فرزندتان ایجاد دردسر می‌کند میتوانید سه کار را انجام دهید:
| نویسنده / نویسندگان : | : علی پریور |
| مترجم : | |
| کلید واژه : | |
| چکیده : | طبق فرمان قرآن مجید و همراه حافظ شیراز بخشش گناهان خود را از خداوند طلب کنیم با این که در قرآن مجید از حضرت مسیح به نیکی یاد شده و نامش به پاکی و تقدس برده شده، نفع‌طلبان و روزی‌خواهان روزگار فرمانش را تحریف کرده و اکنون در گوشه و کنار کلیسا از مردم روزگار آنان را به اعتراف گناهان کرده یا ناکرده دعوت می‌کنند و بهشت برین را بدانان میفروشند. |
| منابع : |
طبق فرمان قرآن مجید و همراه حافظ شیراز بخشش گناهان خود را از خداوند طلب کنیم با این که در قرآن مجید از حضرت مسیح به نیکی یاد شده و نامش به پاکی و تقدس برده شده، نفع‌طلبان و روزی‌خواهان روزگار فرمانش را تحریف کرده و اکنون در گوشه و کنار کلیسا از مردم روزگار آنان را به اعتراف گناهان کرده یا ناکرده دعوت می‌کنند و بهشت برین را بدانان میفروشند.
ادامه مطلب ...| نویسنده / نویسندگان : | جعفر سپهری |
| مترجم : | |
| کلید واژه : | |
| چکیده : | در بسیاری از مناطق پر برف جهان مردم برای آمد و شد بر روی برف، به ویژه هنگام شکار جانوران در فصل زمستان، نیازمند ابزاری بودند تا بدون فرورفتن در برف بتوانند حرکت کنند. در تاریخ ایران نیز نمونه‌هایی از چنین ابزارهایی به چشم می‌خورد. |
| منابع : |
در
بسیاری از مناطق پر برف جهان مردم برای آمد و شد بر روی برف، به ویژه هنگام
شکار جانوران در فصل زمستان، نیازمند ابزاری بودند تا بدون فرورفتن در برف
بتوانند حرکت کنند. در تاریخ ایران نیز نمونه‌هایی از چنین ابزارهایی به
چشم می‌خورد.
گزنفون، شاگرد سقراط، مورخ معروف یونانی و نویسنده کتاب "بازگشت
ده‌هزارنفری"، طی گذر از کوه‌های پر برف کردستان، به تخته‌هایی اشاره
می‌کند که کف آنها را از روکشی از پوست جانوران کشیده بودند و ساکنان مناطق
کردستان، آذربایجان و قفقاز برای گذر از روی برف به پای خود می‌بستند. او
می‌نویسد: "...ایشان همچنین از تخته‌های باریک و درازی برای رفتن از یک ده
به ده دیگر سود می‌جویند...".
| مترجم : | سید حسن میر‌سید |
| کلید واژه : | ذهن دیگران را بخوانید ـ ذهن خوانی ـ توانایی خارق‌العاده ـ |
| چکیده : | انسان توانایی خارق‌العاده‌‌ای برای فهمیدن افکار و ذهنیات دیگران دارد. این توانایی برای موجودی مانند انسان حیاتی است، اما چرا بعضی از افراد از این حیث توانا‌ترند؟ |
| منابع : | نیوساینتیست |
انسان
توانایی خارق‌العاده‌‌ای برای فهمیدن افکار و ذهنیات دیگران دارد. این
توانایی برای موجودی مانند انسان حیاتی است، اما چرا بعضی از افراد از این
حیث توانا‌ترند؟
دو دوست را در نظر بگیرید، "سالی" و "آن" که در کافی‌شاپ هتلی باهم در حال
نوشیدن قهوه هستند. در حالی که سالی برای دوش گرفتن به حمام می‌رود، "آن"
برای خوردن نوشیدنی دیگری حرکت می‌کند و در همین زمان متوجه می‌شود که گوشی
همراه "سالی" روی میز جامانده است، لذا قبل از رفتن آن را برمی‌دارد و
داخل کیف دوستش می‌گذارد.
وقتی سالی از حمام برمی‌گردد انتظار دارد گوشی خود را کجا ببیند؟
| نویسنده / نویسندگان : | حمیدرضا هدایت پناه |
| مترجم : | |
| کلید واژه : | عمر مردم کشورها ـ هنگ‌کنگ ـ سنگاپور ـ آندورا ـ ایتالیا ـ ژاپن |
| چکیده : | بر اساس مطالعات سازمان بهداشت جهانی متوسط جهانی امید به زندگی در حال حاضر برای مردان 65.7 سال است که این عدد برای بانوان به بیش از 70 سال بالغ خواهد شد. امید به زندگی یکی از مهم‌ترین شاخص‌های آماری است که می‌تواند اطلاعات جالبی در زمینه پیشرفته بودن یک کشور در اختیار ما قرار دهد. تنها با نگاهی به نقشه امید به زندگی در جهان و مقایسه آن با مواردی مانند سطح درآمد، تحصیلات، امکانات پزشکی و مواردی از این دست خیلی سریع می‌توان روابط معناداری بین موارد ذکر شده و امید به زندگی افراد آن جامعه به دست آورد. در این مقاله قصد داریم تا شما را با پنج کشوری در جهان که بیشترین امید به زندگی در آنها وجود دارد، آشنا کنیم و با نگاهی به آهنگ زندگی و شرایط طبیعی موجود در آنها کشف کنیم که راز طول عمر بلند داشتن در چه چیزهایی نهفته است. |
| منابع : |
هنگ‌کنگ
هنگ‌کنگ احتمالا یکی از بهترین نمونه‌های تاثیر رشد اقتصادی و فرهنگی در
ارتقا طول عمر و سلامت افراد خواهد بود. این کشور جزیره‌ای خود مختار است
که تا سال‌های میانی دهه 1990 در اجاره بریتانیا بود. جمعیت آن هفت میلیون و
دویست هزار نفر و تراکم جمعیتی باور نکردنی 6500 نفر در هر کیلومتر مربع
دارد. هنگ‌کنگ از رقابتی‌ترین مکان‌ها برای زندگی است. اما مردم این کشور
به صورت متوسط 83.8 سال زندگی می‌کنند که به وضوح بالاتر از میانگین جهانی
قرار دارد. نکته قابل تامل اینکه مردم چین که دقیقا هم نژاد با هنگ‌کنگی‌ها
هستند، با امید به زندگی برابر با 74 سال تاثیر عوامل اقتصادی بر طول عمر
افراد را به نمایش می‌گذارند. با درآمد سالانه‌ای برابر با 55380 دلار در
سال، هنگ‌کنگی‌ها همیشه در بین ده کشور با درآمد بالا در جهان به شمار
می‌آمده‌اند. با برخورداری از بهره هوشی برابر با 107 واحد مردم هنگ‌کنگ
باهوش‌ترین مردم جهان نیز به شمار می‌آیند.
| مترجم : | وحید عرفانی |
| کلید واژه : | خنده صلاح مبارزه با استرس ـ فشارهای روحی ـ خندان سالمترین پادزهر‌های فشار روحی ـ خندان باشید ـ اضطراب را کنار بگذارید |
| چکیده : | آیا دوست دارید که تنش‌ها، فشارهای روحی و خستگی خود را کاهش دهید؟ خنده از ناراحتی‌های روحی و عصبی می‌کاهد. وقتی بدانید که فشار روحی (استرس) زودگذر و موقتی است، احساس بهتری پیدا می‌کنید. میتوانید به خود اطمینان بدهید، که این شرایط سخت و دشوار را پشت سر خواهید گذاشت. |
| منابع : |
آیا دوست دارید که تنش‌ها، فشارهای روحی و خستگی خود را کاهش دهید؟ خنده از ناراحتی‌های روحی و عصبی می‌کاهد. وقتی بدانید که فشار روحی (استرس) زودگذر و موقتی است، احساس بهتری پیدا می‌کنید. میتوانید به خود اطمینان بدهید، که این شرایط سخت و دشوار را پشت سر خواهید گذاشت. افرادی که بر ناراحتی‌ها و فشارهای روحی چیره می‌شوند و هنگام رویارویی با آنها دستپاچه نمی‌شوند؛ و نیز وضعیت را تا اندازه‌ای به شوخی گرفته و به جای افزایش فرسودگی هیجانی، تلاش می‌کنند، هیجان‌های خود را فرو نشانند؛ از مشکلات غافل نمی‌شوند، آنان به مشکلات می‌خندند، مشکل را سخت نمی‌گیرند و آن را بررسی می‌کنند. سعی کنید فشارهای روحی را از خود دور نمایید و بخندید. به این ترتیب خود را آزاد سازید تا ساده‌تر بتوانید به راه حل مناسب‌تری برسید. اگر تحت فشار روحی هستید، به خودتان استراحت دهید و یک نوشیدنی مانند آب، شیر یا چای گرم بنوشید.
ادامه مطلب ...| نویسنده / نویسندگان : | دکتر هوشنگ سپهری |
| مترجم : | |
| کلید واژه : | آثار مخرب آلودگی صوتی ـ شهرنشینی ـ اثرات روانی و روحی ـ آلودگی صوتی ـ پروفسور لوچاک ـ صدای ناهنجار و آزاردهنده ـ موتورسیکلت ـ جلوگیری از آلودگی هوا ـ اثرات زیان‌بار |
| چکیده : | امروزه بحث‌های زیادی پیرامون مسائل زیست‌محیطی همانند جمع‌آوری زباله، جلوگیری از آلودگی هوا، جمع‌آوری و تصفیه فاضلاب و بسیاری موارد دیگر صورت می‌گیرد و برای کاهش اثرات زیان‌بار آنها نیز تلاش‌های زیادی انجام می‌پذیرد. اما در این میان بسیاری از مسائل دیگر هم وجود دارند که به آنها توجهی نمی‌شود. |
| منابع : |
امروزه بحث‌های زیادی پیرامون مسائل زیست‌محیطی همانند جمع‌آوری زباله، جلوگیری از آلودگی هوا، جمع‌آوری و تصفیه فاضلاب و بسیاری موارد دیگر صورت می‌گیرد و برای کاهش اثرات زیان‌بار آنها نیز تلاش‌های زیادی انجام می‌پذیرد. اما در این میان بسیاری از مسائل دیگر هم وجود دارند که به آنها توجهی نمی‌شود. آلودگی صوتی از مواردی است که گرچه بعضی مواقع در مورد آن صحبت می‌شود، اما کار خاصی برای کاهش این نوع آلودگی انجام نگرفته است. در صورتی که به عنوان یک تهدید جدی برای سلامتی محیط و انسان‌ها تلقی می‌شود.
ادامه مطلب ...| نویسنده / نویسندگان : | هاشم اندیشه |
| مترجم : | |
| کلید واژه : | زندگی‌نامه اسماعیل اسفزاری ـ امام ابوحاتم مظفرین اسماعیل اسفزاری ـاختصار فی اصول اقلیدس |
| چکیده : | امام ابوحاتم مظفربن اسماعیل اسفزاری (متوفی بین سال‌های 506 تا 515 ه.ق) ریاضیدان و منجم ایرانی اهل اسفزار (سبزوار هرات) بود. وی در علم جراثقال (مکانیک) ریاضیات و نجوم مهارت بسیاری داشت تا آنجا که به عنوان یکی از منجمان دربار ملکشاه سلجوقی، در ساختن تقویم جلالی شرکت داشت. از وی کتاب‌هایی چون اختصار فی اصول اقلیدس باقی است. |
| منابع : |
امام ابوحاتم مظفربن اسماعیل اسفزاری (متوفی بین سال‌های 506 تا 515 ه.ق) ریاضیدان و منجم ایرانی اهل اسفزار (سبزوار هرات) بود. وی در علم جراثقال (مکانیک) ریاضیات و نجوم مهارت بسیاری داشت تا آنجا که به عنوان یکی از منجمان دربار ملکشاه سلجوقی، در ساختن تقویم جلالی شرکت داشت. از وی کتاب‌هایی چون اختصار فی اصول اقلیدس باقی است.
ادامه مطلب ...| نویسنده / نویسندگان : | علیرضا بردبار |
| مترجم : | |
| کلید واژه : | یادگیری الکترونیکی ـ نیروی انسانی ماهر ـ آموختن مهارت پیچیده ـ یادگیری و رسانه |
| چکیده : | یادگیری الکترونیکی یادگیری الکترونیکی به مثابه عاملی برای نظام‌مند کردن اهداف آموزش و پرورش و تبادل روش‌های متداول و مناسب آموزشی بین کشور‌های عضو اتحادیه اروپا مطرح شده است و نتایج حاصله نشان می‌دهد که توسعه دانش فناوری اطلاعات و ارتباطات و افزایش مهارت‌های کاربرد رایانه در سطح کشور‌های اروپایی نتایج بسیار مثبت و ارزنده‌ای را در پی داشته است که مهم‌ترین آن تربیت نیروی انسانی ماهر برای عصر خرد و دانایی است. |
| منابع : |
یادگیری الکترونیکی
یادگیری الکترونیکی به مثابه عاملی برای نظام‌مند کردن اهداف آموزش و پرورش
و تبادل روش‌های متداول و مناسب آموزشی بین کشور‌های عضو اتحادیه اروپا
مطرح شده است و نتایج حاصله نشان می‌دهد که توسعه دانش فناوری اطلاعات و
ارتباطات و افزایش مهارت‌های کاربرد رایانه در سطح کشور‌های اروپایی نتایج
بسیار مثبت و ارزنده‌ای را در پی داشته است که مهم‌ترین آن تربیت نیروی
انسانی ماهر برای عصر خرد و دانایی است.
| نویسنده / نویسندگان : | دکتر علی پریور |
| مترجم : | |
| کلید واژه : | خلقت ـ حافظ ـ برق غیرت بدرخشید ـ مترشحه ـ هوالعزیز الغفور |
| چکیده : | شخصی که با کسب دانش‌های لازم و مطالعات روانشناسی و فلسفی خود را صاحب نظر می‌دانست و در اندیشه خود به بن‌بست رسیده بود می‌گفت:اصولا خداوند عالم به چه دلیل این بشر گرفتار در دست غرائز را به وجود آورد که این همه رنج و بدبختی داشته باشد تا به قول شما پیغمبرانی بفرستد و او را راهنما باشد و به قول خودش او را آزمایش کند و بگوید:الذی خلق‌الموت والحیوه لیبلوکم ایکم احسن عملا و هوالعزیز الغفور. |
| منابع : |
شخصی که با کسب دانش‌های لازم و مطالعات روانشناسی و فلسفی خود را صاحب نظر می‌دانست و در اندیشه خود به بن‌بست رسیده بود می‌گفت:
اصولا خداوند عالم به چه دلیل این بشر گرفتار در دست غرائز را به وجود آورد
که این همه رنج و بدبختی داشته باشد تا به قول شما پیغمبرانی بفرستد و او
را راهنما باشد و به قول خودش او را آزمایش کند و بگوید:
الذی خلق‌الموت والحیوه لیبلوکم ایکم احسن عملا و هوالعزیز الغفور.
سوره ملک ـ آیه 2
یعنی: خداوند کسی است که مرگ و زندگی را آفرید تا بیازماید کدامیک از شما عمل نیک انجام می‌دهد و او با عزت و بخشنده است.
مگر او خود نمی‌دانست این بنده نادان با گرفتاری در دست این همه غرائز پرقدرت چه می‌تواند بکند که باز در پی آزمایش او برآید.
او گفت من همراه خیام همیشه می‌گویم:
گر دست بدم بر این فلک چون یزدان
برداشتمی من این فلک را ز میان
از نو فلکی دگر چنان ساختمی
کازاده بکام دل رسیدی آسان
و اگر به قول قرآن مجید آدمی اول بار به صورت ملک در درگاه خداوندی به
شناسایی و ستایش ذاتش مشغول بوده و او نیز فرماندهی اصلی را بر عهده داشته
به چه دلیل به او اجازه تمرد داده که بعد به گناه آن نافرمانی او را از
بهشت براند و بدین روزگار سیاه اندازد.
گوینده سپس به تفسیر و تطبیق ابیات حافظ شیرازی در این باره پرداخت که می‌فرماید:
یاد باد آن‌که سرکوی توام منزل بود
دیده را روشنی از خاک درت حاصل بود
راست چون سوسن و گل در اثر صحبت پاک
بر زبان بود مرا آنچه ترا در دل بود
دل چو از پیر خرد نقل معانی می‌جست
عشق می‌گفت به شرح آنچه بر او مشکل بود
آری ـ حافظ شیرازی نیز در این ابیات از روشنایی روح و روان آدمی آنگاه که
به صورت ملک در درگاه خداوندی معتکف بوده صحبت می‌‌دارد و به طور وضوح به
یاد آن ایام روشن دلی و آراستگی تاسف می‌خورد و می‌گوید در آن هنگام عشق
حقیقی آنقدر دیده مرا روشن ساخته بود که خود حلال تمام مشکلات بودم. پس از
آن می‌گوید:
در دلم بود که بی‌دوست نباشم هرگز
چه توان کرد که سعی من و دل باطل بود
چه در حقیقت آدمی با آن دیده روشن بین و دل عاشق پیشه به هیچ‌وجه میل نداشت
از درگاه خداوند رانده شود و مزایای آن را از دست بدهد ولی چنانچه
می‌بینیم سعی او باطل بود و به علت نافرمانی از آن درگاه رانده شد.
چنانکه حافظ شیراز در بیت بعدی می‌فرماید:
دوش بر یاد حریفان به خرابات شدم
خم می‌دیدم خون در دل و پا در گل بود
بس بگشتم که بپرسم سبب درد فراق
مفتی عقل در این مسئله لایعقل بود
دیدم راست می‌گوید تفسیر این ابیات درست مفهوم این آیات قرآن است که می‌فرماید:
و یا آدم اسکن انت و زوجک‌الجنه فکلامن حیث شئتما ولاتقربا هذه‌الشجره فتکونا من‌الظالمین.
سوره اعراف ـ آیه 19
یعنی: گفتیم ای آدم تو و همسرت در بهشت مسکن کنید و از هر چه میل دارید
بخورید ولی به این درخت نزدیک نشوید چه در آن حال به خود ظلم کرده‌اید.
و پس از آن می‌فرماید:
فازلهما الشیطان عنها فاخر جهما مماکانا فیه وقلنا اهبطو ابعضکم لبعض عدو ولکم فی‌الارض مستقر و متاع الی حین.
سوره بقره ـ آیه 36
یعنی: ولی شیطان آنها را گمراه کرد و از آنجا بیرون راند و پس از آن ما
گفتیم همه از آن مقام تنزل کنید، در حالی‌که بعضی دشمن بعضی دیگر می‌شوید و
محل زندگی شما تا روز آخرین در زمین خواهد بود.
و دنباله آن نیز می‌فرماید:
قال اهبطا منها جمیعا بعضکم لبعض عدو فاما یاتینکم منی هدی فمن تبع هدای
فلایضل و لایشقی و من اعرض عن ذکری فان له معیشه ضنکا و نحشره یوم القیمه
اعمی.
سوره طه ـ آیات 123 و 124
یعنی:خداوند گفت از آن مقام تنزل کنید در حالی که بعضی دشمن بعضی دیگر
هستید ولی از طرف من راهنمایانی برای شما خواهند آمد که هر کس از آنها
اطاعت کند گمراه نخواهد شد و گردنکشی نخواهد کرد، ولی آن‌کس که از یاد من
روی بگرداند روزگار زندگیش تنک و ناراحت می‌شود و روز قیامت کور برانگیخته
خواهد شد.
و همانطور که حافظ شیرازی نیز در ابیات فوق سروده خداوند او را برای مقابله
با هزاران مشکل لاینحل از درگاه خود راند و پس از آن‌که آدم توبه کرد طبق
آیات زیر خداوند نیز آن را پذیرفت و فرمود:
فتلقی آدم من ربه کلمات فتاب علیه‌انه هوالتواب الرحیم.
سوره بقره ـ آیه 37
یعنی: آدم نشانه‌هایی از طرف خداوند دریافت کرد و توبه کرد چه او توبه‌پذیر
و بخشنده است و خداوند دیگ رحمتش به جوش آمد و برای جلوگیری از عدم گمراهی
آدم موهبت عقل را به او ارزانی داشت و فرمود:
انا عرضنا الامانه علی‌السموات والارض والجبال فابین ان یحملنها واشفقن منها و حملها الانسان انه کان ظلوما جهولا.
سوره احزاب ـ آیه 72
یعنی: ما امانت را که همان عقل باشد بر آسمان‌ها و زمین و کوه‌ها عرضه
کردیم ولی آنها از پذیرفتن آن امتناع کردند و روی گرداندند ولی انسان آن را
پذیرفت چه او بسیار جاهل و نادان بود.
ولی چه فایده که طبق گفته حافظ شیراز خاتم فیروزه بواسحقی خوش درخشید ولی دولت مستعجل بود.
آری ـ عقل نیز با این که روشنگر راه زندگی است ولی او خود در دست شیطان
غرائز همیشه اسیر است و نیز فقط تا سن مخصوص می‌تواند درخشندگی خود را حفظ
کند و از آن پس‌رو به زوال می‌رود تا آدمی در دوران درخشندگی آن چگونه
بتواند آن را مورد استفاده قرار دهد.
دیدم آقای ایکس خود آنقدر روشن می‌اندیشد و به تفسیر صحیح آیات قرآن و
تطبیق آن با اشعار حافظ شیراز وارد است که احتیاط به توضیح و تفسیر جدید
ندارد ولی میل دارد نظر مرا درباره فلسفه زندگی و طرز رفتار آدمی بداند تا
آن را حجت شناسد.
گفتم از نظر من خداوند مخلوقی که فاقد غرائز باشد یعنی اسیر دست شیطان
نباشد نیز آفریده و شاید ملائک درگاهش از آن دسته مخلوق باشند ولی همانطور
که قرآن مجید می‌فرماید:
واذقال ربک للملائکه انی جاعل فی‌الارض خلیفه قالوا اتجعل فیها من‌یفسد
فیها ویسفک الدماء و نحن نسبح بحمدک و نقدس لک قال انی اعلم ما لاتعلمون.
سوره بقره ـ آیه 30
یعنی: هنگامی که خداوند به ملائک فرمود من میل دارم نماینده‌ای از طرف خود
در زمین بیافرینم آنان گفتند آیا میل‌داری موجودی بیافرینی که در زمین فساد
کند و خونریزی راه بیندازد، در حالی که ما برای تسبیح و تقدیس تو
آماده‌ایم او گفت من آنچه می‌دانم شما بدان آگاه نیستید.
خلقت بشر که طبق فرموده قرآن به عنوان خلیفه و نماینده خداوند روی کره زمین
معرفی شده مجموعه‌ای از ترکیب گل زمین و روح خدائی است یعنی طبق فرموده
قرآن:
و نفخت فیه من روحی است یعنی خداوند از روح خود در او دمیده و با این خلقت
آیه فتبارک‌ا... احسن الخالقین را برشمرده و ارزانی داشتن موهبت عقل را بر
او منت نهاده که حافظ شیراز آن را در این بیت به رشته تحریر درآورده و
فرموده:
آسمان بار امانت نتوانست کشید
قرعه فال به نام من دیوانه زدند
آری، وجودعقل برای راهنمایی و هدایت حقیقی اوست ولی آنچه مسلم است در نهاد
او علاوه بر عقل دل را نیز آفریده که در حال سلامت کامل خود بوی عشق حقیقی
رهسپار می‌شود و اعمال عقل را نیز کنترل می‌کند به قسمی که آدمی برای تحصیل
سعادت کامل بهتر است عقل را چراغ راه عشق قرار دهد و با کمک نور آن به
سوی عشق حقیقی رهسپار شود و این حقیقت را حافظ شیراز نیز در ابیات زیر
چنین سروده است که:
در ازل پرتو لطفت ز تجلی دم زد
عشق پیدا شد و آتش به همه عالم زد
جلوه‌ای کرد رخش دید ملک جلوه نداشت
عین آتش شد از این غیرت و بر آدم زد
عقل می‌خواست کز آن شعله چراغ افزود
برق غیرت بدرخشید و جهان بر هم زد
آری، خلفت آدمی چنین است که با هدایت چراغ عقل بتواند به سوی عشق حقیقی
یعنی شناسایی و پرستش ذات احدیت رهسپار شود ولی چه سود که باید اقرار کرد
کمیت عقل در راه شناسایی وجودش لنگ است و به قول حافظ شیراز:
ترا چنانکه تویی هر نظر کجا بیند
به قدر دانش خود هر کس کند ادراک
و دانش و بینش هر کس به اندازه ساختمان درونی بدن و میزان ترشح غدد مترشحه
داخلیش است و از اینجاست که می‌گویند خدای هر کس به اندازه فهم و دانش خود
اوست و ما نیز حق نداریم با زور و فشار یا تهدید و تنبیه دیگران را از آنچه
خود بدان معتقدیم و باور داریم بیاگاهانیم بلکه بهتر است در صورت میل
حقیقی به خدمت به همنوع سعی در ارشاد صحیح و هدایت دوستانه دیگران داشته
باشیم تا درست به همان قدر که ساختمان بدن و فهم و ادراکشان اجازه می‌دهد
خدای را باور دارند و به ستایش او پردازند چه در غیر این صورت با دید
ناصحیح و فشار ناصواب در تقدیس خداوند و تسبیح او مردم عامی به همین میزان
سوال و ایراد می‌رسند که تو رسیده و از خود چنین پرسیده‌ای والا باید گفت:
پس خداوند متعال که دانای اسرار و خفیات است احتیاجی به آزمایش مردم زمان
ندارد و خود می‌داند که با این خلقت مخصوص که به هر کس عطا فرمـوده و با
زنـدگی در چنین محیط متناسب یـا نامتنـاسب او چنیـن و چنان خواهد کرد و به
علت بروز عقـده‌های روانی حاصل دوران زندگی فقط چنین رفتار خواهد داشت
همانطور که امروزه روان‌شناسان با آشنایی به روان افراد و آزمایش مخصوص
جسمانی آنان به خوبی می‌توانند درباره عکس‌العمل آنان در مقابل فلان سخن یا
فلان عمل اظهارنظر کنند و آن را به طور دقیق مورد بحث و گفت‌وگو قرار
دهند.
مجله دانشمند شماره 615 دی 1393
مجله دانشمند 615 خداشناسی
| نویسنده / نویسندگان : | علی اندیشه |
| مترجم : | |
| کلید واژه : | اتوپیای غرب ـ ناکجا آباد شرق ـ جامعه شناسی ـ فیلسوفان یونان ـ افلاطون ـ ارسطو ـ ماکیاولی ـ یوتوپیا |
| چکیده : | اصطلاح "ناکجا آباد" یک اصطلاح جامعه‌شناختی است و منظور از آن، جامعه‌ای ممتاز و فرهیخته و بی‌عیب و نقص است که هنوز در جایی به وجود نیامده و آرمانی است. این اصطلاح را از گفته‌های شیخ شهاب‌الدین سهروردی، عارف معروف به "شیخ اشراق" ـ قرن ششم هجری ـ دانسته‌اند. |
| منابع : |
اصطلاح "ناکجا آباد" یک اصطلاح جامعه‌شناختی است و منظور از آن، جامعه‌ای ممتاز و فرهیخته و بی‌عیب و نقص است که هنوز در جایی به وجود نیامده و آرمانی است. این اصطلاح را از گفته‌های شیخ شهاب‌الدین سهروردی، عارف معروف به "شیخ اشراق" ـ قرن ششم هجری ـ دانسته‌اند.