داستان شگفت انگیز موشک

خلاصه شده صفحات 8تا 17 مجله دانشمند شماره620 خرداد 1394

گرد آورنده و مترجم در مجله دانشمند: شهریار صحت

شاید اکثر شما بر این باورید که موشک فن آوری است که در حدود جنگ جهانی دوم اختراع شده ولی این باوری اشتباه است.

اولین شبه موشک کبوتری چوبی بود که با خروج بخار حرکت می کرد و در حدود 2400 سال د ر ایتالیا توسط آرشیتاس یونانی ساخته شد. 300 سال بعد شخصی  در اسکندیه مشکی ساخت که آن نیز با قانون عمل و عکس العمل با خروج بخار پرواز می کرد.

 سپس حدود قرن 13 میلادی چینی ها باروت را اختراع کردند و با آن فشفشه برای جشن و تیرهای آتشین برای نبرد ساختند که در جنگ علیه مغول ها بکار رفت. در همان سالها باروت و فشفشه به اروپا منتقل شد و فونتانا راکتی ایتالیایی یک موشک ساخت که اثر تخریبی کمی داشت.

در سال 1420 میلادی یک چینی 47 موشک به صندلی اش بست که پرواز کند و پس از پرتاب دیگر کسی اورا ندید.

اولین موشک به معنای امروزی را هندی ها در قرن 17 م  بدتور شاهزاده حیدرعلی ساخته علیه اشغالگران انگلیسی بکار بردند. این موشک 3تا5 کیلوگرم وزن و 20 سانتیمتر طول و بردش 2.5 کیلومتر بود. آنها در جنگ با پرتاب 5000 موشک  انگلیسی ها را شکست دادند.

ویلیام کانگریو تکنولوژی موشک هندی ها را به انگلیس برد  و در سال 1804 به ریاست کارخانه موشکسازی انتخاب شد و انگلیسی ها در سال 1805 بولونی فرانسه را با پرتاب 20هزار موشک و در سال 1806 کپنهاک را با پرتاب 40هزار موشک ویران کردند.

تسیولکوفسکی - روسیه
اولین دانشمندی که ساخت موشک را به طور علمی با برنامه سفر فضایی  محاسبه کرد کنستانتین ادواردویچ تسیولکوفسکی متولد 1857 روسیه بود. در نه سالگی شنوایی اش را از دست داد و دیگر  نتوانست به مدرسه برود و خودش در خانه کتاب خواند و دیپلم گرفت و به دانشسرای تربیت معلم رفت.  
 وی در کنار معلمی به طراحی و محاسبه موشک پرداخت و در سال 1881 اولین تونل باد روسیه و شاید جهان را ساخت. در سال "1897 اصول موتورهای مهارگر" و سپس "ورود به مدارات ماهواره از زمین " و کتاب "کیهان نوردی با موتورهای عکس العملی" را تحریر کرد.
 مندلیف دانشمند معروف که جدول تناوبی شیمی به نام اش است کارهای او را بیهوده میدانست.
 در سال 1898 رسیدن به سرعت 8 کیلومتر بر ثانیه را شرط ورود به مدار زمین دانست. در سال 1903 دستگاه حمل انسان به مدار زمین را طراحی کرد که نیروی محرکه اش اکسیژن مایع و هیدروژن بود. وی ساخت موتورهای چند مرحله ای را پیشنهاد داد و قوانین حرکت در فضا را اریه داد.

آلمانها موشک وی-1 را با توجه به یافته های وی طراحی کردند. او در سال 1935 درگذشت.

تسیولکوفسکی

رابرت هچینگز گادارد - آمریکا

گادارد در 1882 بدنیا امد. او اولین کسی است که عملا موشکی با سوخت مایع ساخت و موشکهای سوخت مایع هنوز بر اساس فن آوری که وی بنیان نهاد ساخته میشوند. از 17 سالگی طراحی و ساخت موشک را آغاز کرد. در جنگ جهانی اول برای ارتش آمریکا موشک کوچکی ساخت که از لوله پرتاب میشد.
در 1920 طریقه  سفر به ماه با موشک را مطرح کرد که مشهور شد و در سال 1921 در 28 سالگی دگترای فیزیک گرفت.در سال 1923 اولین موشک سوخت مایع را ساخت و چند سال بعد موشک فراصوت را ساخت. وی مبتکر سالم برگردادن موشک با چترنجات نیز بود.
گادارد مبتکر هدایت خودکار موشک با ژیروسکوپ بود و در سال 1935 اولین ژیروسکوپ را روی موشک استفاده کرد.

وی روی هم رفته 214 ابتکار و اختراع  ثبت کرد که تمامی جنبه های موشک سوخت مایع را در بر می گرفت. وی در 1945 درگذشت و تازه در سال 1960 آمریکایی ها به فکر قدردانی بر آمدند و یک میلیون دلار به وراثش دادند.

گادارد

هرمان اوبرت و فون براون -آلمان

وی تقریبا همزمان با گادارد آمریکایی روی ساخت موشک با سوخت مایع کار می کرد ولی دولت آلمان کارهای اورا بیهوده دانست و حتی حاضر نشد هزینه چاپ تحقیقاتش را بدهد. وی توانست شرایط بی وزنی را شبیه سازی کند.
در سال 1939 آلمانها مشغول ساخت و آزمایش وی-2 بودند فون براون مسئول ساخت وی-2 بود. بعد از جنگ فون براون و محققان دیگر موشکسازی آلمان به آمریکا رفتند و مشخص شد آلمانها مقالات کادارد را خوانده بودند و بر اساس آن وی- 2 را ساخته بودند.
آمریکا با کمک فون براون پس از شوروی اولین ماهواره اش را به فضا فرستاد و سپس موفق به فرستادن انسان به ماه شد.

اوبرت

مجله دانشمند 620 خرداد 1394