خنده سلاح مبارزه با استرس

مترجم :	وحید عرفانی
کلید واژه :	خنده صلاح مبارزه با استرس ـ فشار‌های روحی ـ خندان سالمترین پادزهر‌های فشار روحی ـ خندان باشید ـ اضطراب را کنار بگذارید
چکیده :	آیا دوست دارید که تنش‌ها، فشارهای روحی و خستگی خود را کاهش دهید؟ خنده از ناراحتی‌های روحی و عصبی می‌کاهد. وقتی بدانید که فشار روحی (استرس) زودگذر و موقتی است، احساس بهتری پیدا می‌کنید. می‌توانید به خود اطمینان بدهید، که این شرایط سخت و دشوار را پشت سر خواهید گذاشت.
منابع :

آیا دوست دارید که تنش‌ها، فشارهای روحی و خستگی خود را کاهش دهید؟ خنده از ناراحتی‌های روحی و عصبی می‌کاهد. وقتی بدانید که فشار روحی (استرس) زودگذر و موقتی است، احساس بهتری پیدا می‌کنید. می‌توانید به خود اطمینان بدهید، که این شرایط سخت و دشوار را پشت سر خواهید گذاشت. افرادی که بر ناراحتی‌ها و فشارهای روحی چیره می‌شوند و هنگام رویارویی با آنها دستپاچه نمی‌شوند؛ و نیز وضعیت را تا اندازه‌ای به شوخی گرفته و به جای افزایش فرسودگی هیجانی، تلاش می‌کنند، هیجان‌های خود را فرو نشانند؛ از مشکلات غافل نمی‌شوند، آنان به مشکلات می‌خندند، مشکل را سخت نمی‌گیرند و آن را بررسی می‌کنند. سعی کنید فشارهای روحی را از خود دور نمایید و بخندید. به این ترتیب خود را آزاد سازید تا ساده‌تر بتوانید به راه حل مناسب‌تری برسید. اگر تحت فشار روحی هستید، به خودتان استراحت دهید و یک نوشیدنی مانند آب، شیر یا چای گرم بنوشید.  

 
 خندان باشید. مطالعات نشان داده که خنده می‌تواند یکی از سالم‌ترین پادزهرهای فشار روحی باشد. افراد به راستی در بیشتر موارد فرصت‌هایی را برای خندیدن از دست می‌دهند. شوخی مناسب، نه تنها خوشایند است و روابط بین افراد را بهبود می‌بخشد، بلکه از بروز فشار روحی نیز جلوگیری می‌کند.
 ورزش کنید. تحقیقات ثابت کرده است، که ورزش باعث کاهش شدت پاسخ به فشار روحی، کاهش دوره نقاهت، پس از دریافت استرس و کم شدن تاثیرپذیری و نیز افزایش نشاط و شادابی می‌شود. میلیون‌ها نفر از مردم جهان برای مقابله با ناراحتی‌ها و فشارهای روحی روزمره، و افزایش شادابی و سلامتی روحی خود، پس از کار روزانه به فعالیت‌های جسمانی مانند نرمش کردن، دویدن در پارک، دوچرخه سواری با دوستان، پیاده‌روی و غیره می‌پردازند. ورزشی را انتخاب کنید که هم به آن علاقه دارید و هم توانایی انجام دادن آن را داشته باشید. برنامه ورزشی را به‌طور منظم و مرتب انجام دهید.
 عوامل عمده بروز فشار روحی را تشخیص دهید. برای کنترل موثر فشار روحی باید ابتدا عامل بروز آن را شناسایی کنید. بعضی از عوامل متداول بروز فشار روحی عبارتند از: به خطر افتادن موقعیت شخصی، طلاق، بیماری، بروز یک پیشامد مهم، مرگ یکی از عزیزان، درگیری با یک دوست یا خویشاوند یا همکار، گیرافتادن در ترافیک سنگین، خستگی، مهلت کم برای انجام دادن کار، میزان سر و صدای محیط، مشکلات مالی، چگونگی برداشت مردم نسبت به ناراحتی روحی و پاسخی که به آن می‌دهند، مشخص می‌کند که فشار روحی چه اثرهایی بر روی وضعیت سلامتی آنها خواهد داشت.
 به خود استراحت دهید. هنگامی‌که در محیط کار خود هستید، هر چند دقیقه یک بار دست از کار بکشید و آرام به پشت صندلی خود تکیه دهید. در این حالت شانه‌ها را بالا ببرید و اگر نتوانستید چند قدم راه بروید، حتی می‌توانید برای لحظه‌ای از اتاق خارج شوید و سپس دوباره بازگردید. انجام این حرکات باعث می‌شود، که هورمون‌های آرام‌بخش در خون ترشح شوند، در نتیجه احساس شادابی و آرامش خواهید کرد.
 نشانه‌های هشداردهنده را جدی بگیرید. نشانه‌های هشداردهنده فشار روحی، نوعی چراغ قرمز یا زنگ خطر هستند که به ما می‌گویند برای جلوگیری از بروز مشکلات جدی، باید دست به کار شویم. مهم‌ترین فشار روحی عبارتند از: ناآرامی، هیجان‌زدگی، حواس پرتی، افسردگی، تغییر عادت‌های خواب، بالا رفتن میزان اشتباهات، سردردهای میگرنی، تغییرات رفتاری، بروز نشانه‌های انزوا و مردم‌گریزی، غیبت از کار، ناخن جویدن، از دست دادن تمرکز، سردی دست‌ها و پاها، خاموشی، مصرف بیشتر سیگار و موادمخدر، تغییر عادت‌هایی در غذاخوردن و فعالیت جسمی، عدم اعتماد به نفس، نداشتن شور و شوق، تغییر آهنگ تنفس، دل درد و سوزش قفسه سینه، چنانچه این نشانه‌ها پایدار هستند، با پزشک خود آنها را ارزیابی کنید.
 به دنبال درمان باشید. ناراحتی‌های روحی مداوم، می‌توانند سلامت ما را در آینده به خطر بیندازد. چنانچه ناراحتی روحی ادامه داشته باشد، ممکن است باعث بروز آسیب‌ها و بیماری‌هایی مانند حمله قلبی، افزایش فشار خون، افزایش خطر سکته‌ها، سردردهای عصبی، دردهای معده، اختلالات گوارشی، جوش‌های پوست و‌... شود. بنابراین ضروری است، برای درمان هر چه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنید.
 مثبت‌اندیش باشید. مثبت‌اندیشی یکی از اصلی‌ترین اصول زندگی شاد و بدون استرس است. افراد مثبت‌اندیش از کیفیت زندگی بهتری برخوردارند. کوشش کنید ذهن‌تان را درگیر افکار مثبت و شاد کنید. افکار مثبت و نشاط‌آور جسم و روان را تازه‌تر و سالم می‌کند.
 سعی کنید جای احساسات منفی را با احساسات مثبت تغییر بدهید. اساس اداره موثر فشار روحی بر یک دید مثبت و محرک از زندگی قرار دارد. بنابراین با به دست آوردن دیدگاهی مثبت، از فشار روحی خود بکاهید.
 کارهای روزمره خود را اولویت‌بندی کنید. به‌طور کلی برای آنکه زندگی خود را کنترل و آسیب ناشی از ناراحتی روحی را کاهش دهید باید حتی‌المقدور اولویت‌هایتان را مورد بازنگری قرار دهید.
 نهال دوستی بنشانید. با دیگران صحبت کنید. هنگامی‌که با دیگران روابط خوب داشته باشید رضایت خاطر بیشتری ایجاد می‌شود.
 به خواب خود اهمیت دهید. هر فرد بالغ، به‌طور متوسط به هفت تا هشت ساعت خواب در شب نیاز دارد. متخصصان خواب کافی را بین 6 تا9 ساعت در هر شب می‌دانند. از حضور در محل‌های ایجاد ناراحتی‌های روحی، پیش از خواب پرهیز کنید. در رختخواب از انجام کار یا گفت‌وگوهای روزمره  یا صحبت از مشکلات کاری خودداری کنید.
 از مصرف خودسرانه هر گونه دارو جدا خودداری کنید. چنانچه بدون اجازه پزشک و خودسرانه دارو مصرف می‌کنید، کوشش کنید که آنها را قطع کنید.
 اضطراب را کنار بگذارید. اضطراب، نه تنها از نشانه‌های بروز ناراحتی‌های روحی است، بلکه می‌تواند منجر به فشار روحی بیشتر شود. اضطراب مانع تفکر سازنده و اقدام موثر است.
 مواظب برنامه‌های غذایی باشید. پیش از غذا خوردن کاری آرامش‌بخش مانند صحبت کردن با دوستان، استراحت، قدم زدن و خواندن مطالب سودمند انجام دهید. کوشش کنید از انجام کار در هنگام غذاخوردن بپرهیزید. غذا را منظم، آهسته بخورید. چنانچه وقت غذایتان را بدون ناراحتی روحی و در آرامش بگذرانید، می‌توانید به تندرستی و آسودگی همگانی‌تان بیفزایید.
 از انزوا بپرهیزید. بیشتر افراد در هنگام سختی‌ها و و فشار روحی از برخورد اجتماعی با همکاران، دوستان و خانواده خود اجتناب می‌کنند. فراموش نشود که انزوا در این حالت شما را افسرده‌تر خواهد کرد؛ بنابراین راه ارتباط با دیگران را باز نگه دارید.
 هرگز سیگار نکشید. سیگار کشیدن یک پاسخ معمولی به فشار روحی است. با سیگار کشیدن نمی‌توان ناراحتی روحی را کاهش داد، بلکه باعث افزایش بروز مشکلات برای سلامت خود می‌شوید.
 مواظب حرف زدن‌ خود باشید. یکی از قوی‌ترین عوامل بروز فشارروحی، از دست دادن کنترل چه در صورت حقیقی یا تصویری است. بسیاری از اوقات دو تا سه دقیقه(گاهی هم کمتر) برای خودداری از نشان دادن یک واکنش آنی بد، کافی است.
 از منابع حمایتی استفاده کنید. کمک خواستن برای کاهش و درمان ناراحتی‌های روحی از دیگران، نشانه ضعف و یا خودخواهی نیست، بلکه کمک خواستن، کاری عاقلانه است.
 خودتان باشید. رفتار ما تا اندازه‌ای به وسیله دانسته‌هایی که از خودمان داریم، نمایان می‌شود، بنابراین درک از خود، نقش مهمی ‌در ایجاد کنترل فشار روحی بازی می‌کند. بنابراین تا جایی که می‌توانید خود را بشناسید.
 به موسیقی آرام گوش دهید. موسیقی آرام از راه‌های گوناگون رسیدن به آرامش و شادابی است. گوش دادن به موسیقی ملایمی‌که دوست دارید به اعصاب شما آرامش می‌بخشد.
 در پناه خدا آسوده زندگی کنید. اعتقادات مذهبی و معنوی، زمینه و مفهومی با ارزش‌تر از خودمان به ما می‌دهد که می‌تواند وقتی که با فشار روحی عمیق مواجه هستیم، دید دیگری به ما ارزانی دارد. تحقیقات نشان داده است که ایمان بالا به ما کمک می‌کند تا ناراحتی‌های روحی را تسکین دهیم. خواندن نماز و دعا، از موثرترین روش‌های کاهش اثرات بد ناشی از فشار روحی است. از نظر فیزیولوژیک ثابت شده است که در هنگام به جا آوردن عبادات مذهبی، چه در اسلام و دیگر ادیان الهی، جسم و روان آرام می‌گیرد. عبادت و راز و نیاز با پرودگار تاثیر هورمون‌های تولید فشار روحی مانند آدرنالین و نورآدرنالین را در بدن کاهش می‌دهد.
 از خفیف کردن خود پرهیز کنید. کلام تحقیرآمیزی که به خود می‌گویید و گفت‌وگوهای درونی افسرده‌کننده، اعتمادبه نفس شما را مانند خوره می‌خورد و فشار روانی بیهوده‌ای به وجود می‌آورد. سخنان مثبت و روحیه بخش به خود بگویید تکرار"هر روز، در حالی، بهتر و بهتر می‌شویم" احساس خوبی در انسان به وجود می‌آورد.
 استرس‌های زندگی‌تان را شناسایی کنید. برای کنترل وزن و کاهش استرس در زندگی‌تان، ضروری است که منشا ناراحتی‌ها را پیدا کنید. برخی از منابع بالقوه استرس عبارتند از:
*مشکلات کوچک: مانند ماندن در ترافیک، مرتکب اشتباهات جزیی شدن در زندگی روزمره همه اجتناب ناپذیرند.
* عدم توانایی در استفاده از وقت: داشتن کارهای زیادی برای انجام دادن در مدت کم، همه را مضطرب می‌کند.
* نوع شخصیت‌تان: بر چگونگی استرسی که تجربه می‌کنید، تاثیر دارد. حاکم بر امور بودن، کمال‌گرا بودن، منفی بودن، به دنبال کسب تایید دیگران بودن و شخصیتی منفی‌گرایانه داشتن، همیشه با استرس زیاد همراه است.
* تغییرات عمده در زندگی: مانند طلاق، مرگ یکی از وابستگان، تغییر مکان، تغییر شغل، یا بازنشسته شدن، استرس‌های انکارناپذیر به دنبال دارند.
* وجود مناقشه در روابط با افراد خانه، در روابط دوستانه یا در محل کار می‌تواند مقدار قابل ملاحظه‌ای تنش در زندگی به وجود آورد.

* روز خود را با مصرف یک لیوان آب پرتقال طبیعی تازه یا آب میوه‌های حاوی ویتامین ث شروع کنید و در بقیه روز آب زیاد بنوشید.

منبع: مجله دانشمند شماره 617 اسفند 1393

مجله دانشمند 617