نویسنده / نویسندگان : | هاشم اندیشه |
مترجم : | |
کلید واژه : | |
چکیده : | ابوعبیدا... عبدالواحد بن محمد جوزجانی، طبیب، ریاضیدان و از فضلا و از مشهورترین شاگردان و ملازمان ابوعلی سینا به شمار میآید. |
منابع : |
ابوعبیدا... عبدالواحد بن محمد جوزجانی، طبیب، ریاضیدان و از فضلا و از مشهورترین شاگردان و ملازمان ابوعلی سینا به شمار میآید. از نوشتههای بیهقی چنین برمیآید که ابتدا به تحصیل فقه و علوم دینی پرداخت و از آنجا که به علوم فلسفی علاقه داشت، به محض شنیدن شهرت ابوعلی سینا، زادگاه خود جوزجان را ترک و نزد ابن سینا در جرجان رفت و در خدمت وی بود که آن زمان حدود 32 سال داشت.
ابن سینا رساله "المختصر الاوسط" در منطق را در جرجان به او املا کرد و او هر روز در محضر استادش به خواندن المجسطی میپرداخت و زمانی که ابوعلی سینا به ری و همدان رفت و آنجا به وزارت آل بویه رسید، ابوعبید از اینکه استاد فرصت درس و بحث ندارد، بسیار دلتنگ بود، لذا تلاش کرد تا او را به تصنیف و تدریس وادار کند. ابن سینا در همدان تصنیفات شفا را به گفته او شروع کرد. ابن سینا در اصفهان به فرمان علاءالدوله، به رصد کواکب و نجوم و تنظیم آن پرداخت و ابوعبید را مامور تهیه ابزار و آلات و استخدام صنعتگران کرد. او حدود 25 تا 30 سال جزء نزدیکترین دوستان ابن سینا بود و تا آخر عمر او، از استادش جدا نشد. اطلاع دقیقی از زندگی ابوعبید جوزجانی، پس از مرگ ابن سینا در دست نیست.
ابوعبید جوزجانی، حتی بعد از وفات استادش، ابوعلی سینا، به تصنیف کتب و
گردآوری تالیفات وی پرداخت. هرچند ابوعبید جوزجانی در نجوم،حکمت، فقه و طب
تبحر داشت ولی بیشتر شهرت وی در "ریاضیات" است.
آثارش عبارتنداز:
1ـ مقدمهای بر شفا؛ 2- جمع آوری تمام آثار استاد ؛ 3- با استفاده از مباحث
ریاضیات شفا، بخش ریاضی کتاب "النجاه" را تألیف و به آن اضافه کرد و بخش
موسیقی کتاب النجاه را تالیف کرد؛4- بخش موسیقی و ریاضی "دانشنامه علائی
شیخ الرئیس و ترجمه و تلخیص ریاضیات"، به قلم اوست؛5- خلاص ترکیب الافلاک؛
6- رسالهای در هندسه؛ 7- شرح قصیده عینیه ابن سینا؛ 8- تفسیر مشکلات کتاب
قانون و...
منبع:دائره المعارف بزرگ اسلامی
منبع مجله دانشمند شماره 613 آبان 1393
نویسنده / نویسندگان : | هاشم اندیشه |
مترجم : | |
کلید واژه : | |
چکیده : | ابوعبدالله محمد بن عیسی ماهانی، ریاضیدان، مهندس، منجم و نویسنده بزرگ ایرانی قرن سوم هجری شمسی (برابر با قرن نهم میلادی) است. |
منابع : |
ابوعبدالله محمد بن عیسی ماهانی، ریاضیدان، مهندس، منجم و نویسنده بزرگ ایرانی قرن سوم هجری شمسی (برابر با قرن نهم میلادی) است. از مردم ماهان کرمان و ریاضیدانی بزرگ و مهندسی عالیقدر و منجمی زبردست و نویسندهای توانا بود و در بغداد میزیست. وی در حدود سال ۲04 هجری شمسی به دنیا آمده و در حدود 267 هجری شمسی درگذشته است. تخصص اصلی وی در هندسه و ریاضیات محض بود و آثار متعددی در این رشتهها دارد که مهمترین آنها تفسیرالمقالهالعاشره من کتاب اقلیدس است که هماکنون در کتابخانه ملی فرانسه نگهداری میشود. معادله درجه سوم را به وی نسبت میدهند که در بین دانشمندان اسلامی به معادله ماهانی موسوم است. ماهانی بخش عمدهای از زندگی خود را صرف ساختن واژهها و اصطلاحات فنی کرد و قسمتهای مهمی از اصول اقلیدس را تفسیر و تشریح کرد.