| مترجم : | حمزه غفاری |
| کلید واژه : |
|
| چکیده : | بر اساس آمار و ارقام سازمان جهانی بهداشت، تقاضا برای غذا در 40 سال آینده دو برابر خواهد شد. با این وجود زمان برای ارتقا وضعیت غذا به سرعت از دست می‌رود. |
| منابع : | فوکوس |
بر اساس آمار و ارقام سازمان جهانی بهداشت، تقاضا برای غذا در 40 سال آینده دو برابر خواهد شد. با این وجود زمان برای ارتقا وضعیت غذا به سرعت از دست می‌رود. جمعیت روزافزون، تقاضا را نیز افزایش می‌دهد و این وضعیت در مورد گوشت بسیار جدی است. میل و رغبت انسان‌ها برای خوردن گوشت حیوانات تا سال 2050 دو برابر خواهد شد. در حالی که نزدیک به 70 درصد مزارع دنیا، هم اکنون به پرورش احشام اختصاص داده شده‌اند. انتظار می‌رود نرخ گوشت‌های معمول افزایش چشمگیری داشته باشد. هنینگ استینفلد از سازمان غذا و کشاورزی سازمان ملل متحد از این هم فراتر رفته و می‌گوید:" گوشت گاو به خاویار آینده تبدیل خواهد شد."
هزینه‌های زیست محیطی همبرگر‌ها و استیک‌های امروزی نیز قابل توجه است. نگهداری احشام برای تولید غذا، 39 درصد گازهای متان و 5 درصد دی‌اکسید‌کربن انتشار یافته در هوا را تشکیل می‌دهد. پروفسور مارک پُست، فیزیولوژیست در دانشگاه ماستریخت می‌گوید:" این مسئله از دیدگاه زیست محیطی، پذیرفتنی نیست. باید برای آن جایگزین دیگری بیابیم."
پروفسور پست از جمله پژوهشگرانی است که در سراسر دنیا برای مقابله با بحران روزافزون غذا از دانش بهره می‌گیرند. تحقیق وی می‌تواند به آینده‌ای منتهی شود که در آن گوشت مصرفی ما به جای مزارع در آزمایشگاه‌ها پرورش یابد.
راه‌حل‌های دیگر نیز به همین میزان افراطی هستند. بسیاری از کارشناسان آغاز ورود حشرات به رژیم‌های غذایی غربی را پیش‌بینی کردند. و فراتر از آن، فناوری‌های هوشمندانه در حال توسعه هستند تا میوه‌ها و سبزیجات را در بیابان‌ها پرورش دهیم.
در این نوشتار راه‌حل‌های مطرح شده برای مقابله با بحران غذا را بیان
می‌کنیم. کدام یک از این راه‌حل‌ها به نظر شما خوشمزه‌تر هستند؟
حشرات
غذاهای شش پا به سمت بشقاب شما رژه می‌روند!
با افزایش تقاضا برای گوشت، گوشت‌خواران چگونه نیازشان را رفع خواهند ساخت؟ نظرتان در مورد تاکوی ملخ، سوپ کرم و ملخ کاراملی چیست؟ برخی دانشمندان بر این باور هستند که اِنتوموفاگی (حشره‌خواری)، نقش قابل توجهی در ایجاد منبع پروتئین جایگزین خواهد داشت.
پروفسور آرنولد ون هویس، حشره‌شناس در واگنینگن هلند می‌گوید: "وقتی
غذاهای گوشتی برای انسان مدنظر باشند، حشرات چندین برابر مفیدتر از منابع
سنتی هستند. از آنجایی که حشرات خونسرد هستند، نیاز ندارند ذخیره انرژی خود
را برای ثابت نگه داشتن دمای بدنشان مصرف کنند." برای نمونه، جیرجیرک‌ها
از 1/2 کیلوگرم غذا، یک کیلوگرم مواد خوردنی تولید می‌کند. مقدار غذا برای
تولید یک کیلوگرم مواد خوردنی در ماکیان 5/4 کیلوگرم، خوک‌ها 1/9 و گاوها
25 کیلوگرم است.
بنابراین حشرات برتری زیست محیطی دارند. احشام 18 درصد گازهای گلخانه‌ای را
تولید می‌کنند. یعنی برای هر کیلوگرم گوشت گاو، حدود 2850 گرم گاز
گلخانه‌ای منتشر می‌شود. بر طبق تحقیقی که ون هویس در سال 2010 انجام داد،
این میزان برای کرم‌ها و جیرجیرک‌های خانگی به ترتیب 8 گرم و 2 گرم است.
به نظر می‌رسد رژیم غذایی حشره‌ای بسیار ساده است. از این رو گروهی در دانشگاه واگنینگن برای یافتن پاسخ این پرسش تحقیق می‌کنند که بزرگترین عاملی که باعث شده است حشرات به ظرف غذای انسان‌ها وارد نشوند چیست؟ این تحقیق میزان تمایل افراد به خوردن حشرات را بررسی می‌کند. ون هویس می‌گوید:" از هر 10 نفر، 9 نفر ترجیح می‌دهند غذای حشره‌ای را به صورت کوفته بخورند تا به صورت معمولی. پنهان کردن پروتئین به این روش، همان چیزی است که به آن احتیاج داریم."
حتی در صنعت غذا هم می‌دانند که زمان زیادی نیاز است تا نظر انسان‌ها نسبت به غذاهای شش پا عوض شود. ارنست پاپادویانیس، مقام ارشد صنایع تغذیه آلی می‌گوید: "در غرب نیاز داریم بر مسائل تاریخی و روانی غلبه کنیم. من فکر می‌کنم سرآشپزهای مشهور توانایی تغییر ذائقه مردم را دارند."
شرکت وی در فلوریدا در نظر دارد هر ساله هزار تن مورچه بالدار سیاه خشک شده برای پرورش آبزیان تولید کند. در واقع، این مورچه‌ها غذای حیواناتی هستند که ما به خوردنشان تمایل داریم.
مسائل پیچیده دیگری نیز درباره حشرات وجود دارد. برای نمونه، بعضی از
پروتئین‌های موجود در گونه‌های خوردنی حشرات، دقیقا مشابه چیزی است که در
ذرات گرد و غبار در خانه‌ها وجود دارند و باعث بیماری آسم می‌شوند.
با این وجود اگر حق با پاپادویانیس باشد و سرآشپزهای مشهور کلید ذائقه مردم
باشند، احتمالا زمان زیادی تا شروع انقلاب غذای حشره‌ای باقی نمانده است.
گوشت مصنوعی
از این پس می‌توانید گوشتی را بخورید که به جای مزرعه در لوله آزمایش پرورش یافته است!
همبرگر آزمایشگاهی، استیک پرورش یافته در آزمایشگاه یا گوشت گاو مهندسی
شده؟ دانشمندان هنوز نام مناسبی انتخاب نکرده‌اند، اما نام گوشت مصنوعی
کماکان پیش روی ما خواهد بود. سال گذشته پروفسور مارک پست، اولین همبرگر
مصنوعی دنیا را معرفی کرد. با قیمتی که این فناوری دارد (250هزار یورو) از
نظر بازرگانی ماندگار نیست، اما پروفسور پست پیش‌بینی می‌کند با افزایش
تقاضای جهانی برای گوشت، این محصول به سرعت مقرون به صرفه خواهد شد.
همبرگر مشهور 250هزار یورویی پروفسور پست، از سلول‌های بنیادی ماهیچه گاو پرورش یافته بود که به وسیله بافت‌برداری و کشت در سرم خونی خالی از سلول‌های قرمز جنین گاو، تولید شده است. این سرم حاوی منابع غذایی ضروری برای سلول‌ها برای تبدیل به ماهیچه بود.
پرفسور پست یکی از افرادی است که هدفشان مهندسی زیستی گوشت است. این افراد روز به روز نیز در حال افزایش هستند. چمنزار‌های پیشرفته که توسط پروفسور گابور فورگاس و پسرش اندراس در ایالات متحده راه‌اندازی شده است، از فناوری چاپ سه‌بعدی برای تولید بافت زنده استفاده می‌کند. هدف نهایی آنان، ساخت اندام‌های مصنوعی همانند گوشت مصنوعی است. هزاران سلول بنیادی ماهیچه در یک کارتریج (نوعی جوهر زیستی)، ریخته می‌شوند و به شکل دلخواه چاپ می‌شوند؛ سلول‌ها به صورت طبیعی به یکدیگر متصل می‌شوند و بافتی زنده می‌سازند. کلمه‌ای که برای بیان مزه محصول جدید مناسب باشد، این است:" ناخوشایند نیست"؛ اما در نظر داشته باشید که این محصول هنوز به پالایش نیاز دارد.
آیا مصرف‌کنندگان تمایلی به خوردن گوشت مصنوعی دارند؟ اندراس می‌گوید:" ما
در تلاش هستیم تا بر عوامل مشمئزکننده و زننده کشتارگاه‌ها و کارخانجات
تهیه غذای مزارع غلبه کنیم. فرآیند کاشت سلولی گوشت، برای محیط زیست و
حیوانات بسیار پاک‌تر، شفاف‌تر و بهتر از روش‌های معمول پرورش حیوانات در
مزارع است.
گلخانه با استفاده از آب دریا
این گلخانه گرمای خورشید را برای تولید محصول بیشتر در همه فصول محصور
می‌کند. مبدع بریتانیایی چارلی پاتون، ایده‌ای متفاوت ارائه کرده است که
کشاورزان را قادر می‌سازد در گرم‌ترین و خشک‌ترین نقاط دنیا، میوه، سبزیجات
و گیاهان را پرورش دهند. مسئله عجیب‌تر این است که آب مورد نیاز در سیستم
پیشنهادی وی از دریا تامین می‌شود. پاتون می‌گوید: "پتانسیل تولید غذا
نامحدود است. ما می‌توانیم محصولاتی مثل گوجه، کاهو و خیار را در کشورهایی
مانند عمان یا امارات متحده عربی پرورش دهیم."
برای این که فرآیند پرورش گیاهان به این روش کارآمد باشد، باید هوا به صورت مداوم از این گلخانه‌ها به خارج تخلیه شود. در بعضی مناطق برای این منظور به پنکه احتیاج داریم. این فناوری در مناطقی مانند شمال آفریقا، خاورمیانه، استرالیا، مکزیک و چین که گرم خشک و بیابانی، و به دریا نزدیک هستند، بسیار کارآمد می‌باشد. انرژی لازم برای تخلیه هوا و آب رسانی از خورشید تامین می‌شود.
اولین گلخانه‌های آزمایشی با استفاده از آب دریا در تنریف، ابوظبی و عمان ساخته شدند. پیشرفته‌ترین پروژه در پورت آگوستا در شمال استرالیا بود. پاتون می‌گوید این آزمایش‌ها در 2هزار مترمربع گلخانه نشان می‌دهد، آمار تولید محصول در آنها با آمار80 کیلوگرمی تولید گوجه در هر متر مکعب در سال در گلخانه‌های پیشرفته کشور هلند برابری می‌کند. قرار است وسعت این گلخانه‌ها، امسال 40 برابر شود.
پرورش گیاهان داخل خانه
اگر می‌خواهید سبزیجات پرورش دهید نیازی به زمین وسیع یا بیل ندارید. یک
ابزار جدید خانه هر فردی را به یک زمین کشاورزی در مقیاس کوچک تبدیل
می‌کند. با استفاده از این ابزار حتی نیازی به خاک هم ندارید و گیاه در
هاله‌ای از مواد مغذی که دور آن را فراگرفته رشد می‌کند. امید است این
ابزار همه جا دیده شود و مصرف‌کنندگان محصولاتی مانند سیب‌زمینی و گوجه، به
جای انتقال این محصولات به جایی که زندگی می‌کنند، خود آنها را پرورش
دهند.
در این ابزار علاوه بر جایگزین کردن خاک با هاله‌ای از مواد مغذی، دما، رطوبت، غلظت اسیدی و نور را به صورت خودکار تنظیم می‌کند تا گیاه در بهترین شرایط رشد کند. اطلاعات جمع‌آوری شده از شرایط گیاه توسط این ابزار را می‌توان در تلفن همراه، تبلت و یا رایانه شخصی مشاهده کرد.
بروتین فرح، دانش‌آموخته دانشگاه ماساچوست می‌گوید: "مزایای زیادی در پرورش گیاهان به این روش وجود دارد. در این روش میزان مصرف آب و کود به ترتیب 98 و 60 درصد کاهش می‌یابد. ضمنا از آن جایی که این روش در خانه انجام می‌شود می‌توان در تمام طول سال پرورش محصول را انجام داد. وی امید دارد به زودی در آپارتمان‌ها و خانه‌های کوچک نیز شاهد رواج این روش باشیم. او می‌گوید:" ما هم اکنون در مرحله نمونه اولیه هستیم، اما پروژه ما در طول یک سال آینده آماده خواهد شد."
جلبک
افزایش قیمت نفت، سرعت تحقیقات در مورد جلبک را به عنوان منبع سوخت تسریع
کرده است. اما در آینده ممکن است از جلبک‌ها به عنوان سوخت مورد نیاز بدن
خود نیز استفاده کنیم. به گفته شرکت آمریکایی در مناطق بسیار گرم و نیمه
خشک حوالی کاراتا در غرب استرالیا، 6 حوضچه در اندازه هکتار که به وسیله 38
حوضچه کوچکتر احاطه شده‌اند و از هر یک حباب‌هایی به آرامی خارج می‌شوند،
نمایی از کشاورزی آینده هستند. این شرکت که در کاشت لجن سبز پیشگام است بر
این باور است که می‌تواند در حل بحران غذا در آینده کمک کند.
استفاده از جلبک به عنوان غذا، امتیازات فراوانی دارد. بر اساس اعلام سازمان توسعه و همکاری اقتصادی، با افزایش 55 درصدی تقاضای جهانی تا نیمه قرن حاضر، آب پاک و مزارع حاصلخیز در وضعیت کمبود قرار می‌گیرند. جلبک سرشار از پروتئین است و در تمام طول سال و به صورت روزانه می‌توان آن را برداشت کرد. جلبک‌ها همچنین دی‌اکسید‌کربن مضر هوا را مصرف می‌کنند. می‌توان آنها را در فروشگاه‌های مواد غذایی متفاوت به شکل ماکارانی‌های سبز و پر انرژی پیدا کرد.
پال بروناتو، از امور شرکت‌ها می‌گوید:" بازارهای زیادی آمادگی پذیرش جلبک به عنوان یک منبع غذایی را ندارند." وی می‌افزاید، امکان دارد در فعالیت‌های تجاری ابتدایی، پودر جلبک به محصولات دیگری مثل غذای حیوانات اضافه شود و یا به عنوان مکمل غذایی شامل پروتئین، اسیدهای چرب ضروری امگا-3 و کربوهیدرات‌ها عرضه شود.
این شرکت در حال حاضر در شش حوضچه خود، در هر هکتار 30 تن جلبک خشک تولید
می‌کند. این مقدار 40 برابر تولید پروتئین دانه سویا است، در حالی که تنها
یک درصد آب مورد نیاز سویا در این روش مصرف می‌شود.
بروناتو می‌گوید: "شرکت هم اکنون در نظر دارد پودر پروتئین جلبک را با
غذاها و نوشیدنی‌های دیگری غیر از اسنک‌های غنی شده و آرد پروتئین جلبک
ترکیب کند."
چه بر سر قرص‌های غذا آمد؟
جایگزینی کامل مقداری گوشت و دو نوع سبزی با قرص، بسیار دشوار و غیرممکن است.
دیگر نگران پخت و پز و شستن ظرف‌ها نباشید. در سال 2062 ، انسان‌ها استیک
دنده، جوجه سوخاری و پیتزای دلخواه خود را به شکل یک قرص خواهند خورد.
البته موانع دشواری بر سر این راه وجود دارد. یک مرد معمولی در حدود 2500 کالری انرژی در روز نیاز دارد، در حالی که این مقدار برای زنان نزدیک به 2هزار کالری است. کارشناسان تغذیه، استفاده از منابع مختلف انرژی را پیشنهاد می‌کنند. برای نمونه توصیه برایان مکنزی، مربی ورزشی در انگلستان، 57 درصد کربوهیدرات، 30 درصد چربی و 13 درصد پروتئین است. چربی متمرکزترین منبع غذایی است و در هر گرم 9 کالری انرژی دارد؛ درحالی که کربوهیدرات و پروتئین در هر گرم، حدود چهار کالری انرژی دارند.
قرص‌های بزرگ حدود یک گرم را در نظر بگیرید، این بدان‌معنی است که مصرف میزان کالری روزانه مورد نیاز برای مردان حداقل 521 قرص و زنان 417 قرص است. البته این قرص‌ها حاوی ویتامین‌ها، مواد معدنی و دیگر مواد مغذی حیاتی که نقش مهمی‌در رژیم غذایی ما دارند، نیستند.
ماریون نستل، پروفسور تغذیه در دانشگاه نیویورک می‌گوید: "اگر بخواهید ترکیب کاملی از مواد غذایی را به صورت قرص مصرف کنید، باید بیشتر اوقاتتان را صرف خوردن قرص کنید."
تعجبی نداشت که مرکز تحقیقات نظامی آمریکا (دارپا) پژوهشی را آغاز کرد که در آن توانایی سربازان برای انجام ماموریت‌های طولانی بدون مصرف غذا مورد بررسی قرار می‌گرفت. در سال 2004 این مرکز برای برنامه "تسلط متابولیک" کمک‌های مالی دریافت کرد. مدارک نشان می‌داد که چگونه این نهاد قصد داشت به "اوج فعالیت فیزیکی و شناختی انسان به مدت سه تا پنج روز، و 24 ساعت در هر روز، بدون نیاز به کالری" دست یابد.
ممکن است راه رسیدن به هدف این باشد که بدن سربازان را به صورت موقتی وادار به مصرف چربی‌های ذخیره کنند. البته هیچ یک از این روش‌ها پیشرفتی نکرده‌اند و یا حداقل عمومی نشده‌اند.
منبع: مجله دانشمند شماره 615 دی 1393
مجله دانشمند 615 آینده غذا غذاهای آینده گوشت مصنوعی