| مترجم : |
حسام مین باشی
|
|
کلید واژه : |
رشد هوش آدمیان ـ مجله العلوم ـ محقق دانشگاه اونجو ـ نیوزلند ـ میانگین بهره هوشی
|
|
چکیده : |
حدود
28 سال پیش ر. ج فلین، محقق دانشگاه اوتجو در نیوزلند، پدیده‌ای را کشف
کرد که دانشمندان جامعه‌شناس همچنان در پی تفسیر آن هستند و آن بالارفتن
نمرات میانگین بهره‌هوشی1 در بین آدمیان از آغاز قرن بیستم میلادی است.
|
|
منابع : |
مجله العلوم
|
حدود
28 سال پیش ر. ج فلین، محقق دانشگاه اوتجو در نیوزلند، پدیده‌ای را کشف
کرد که دانشمندان جامعه‌شناس همچنان در پی تفسیر آن هستند و آن بالارفتن
نمرات میانگین بهره‌هوشی1 در بین آدمیان از آغاز قرن بیستم میلادی است.
فلین بررسی داده‌های آزمون‌های هوش انجام شده در بیش از 24 کشور را ادامه
داد و دریافت که میانگین بهره هوشی جوامع آماری مورد آزمایش، به طور متوسط
3/0 در هر سال بالاتر می‌رود که این به معنای رشد سه واحدی این میانگین در
هر دهه است. تحقیقات آتی که مدت 30 سال است ادامه دارد، واقعیت آماری این
رشد را در سطح جهان تایید کرده است. امروزه کشف فلین با نام "اثر فلین"
شناخته می‌شود.
فلین که درسال 2012 کتابی با نام "آیا باهوش‌تر می‌شویم؟" درباره تحقیقات
او انتشار یافته، خود دراین‌باره می‌گوید: "آنچه حیرت مرا برمی‌انگیزد این
است که، افزایش میانگین بهره هوشی در قرن حاضر (21) نیز ادامه دارد.
داده‌های نوین روشن می‌دارند که شاخص افزایش این میانگین در ایالات متحده
نیز همچنان پیرامون عدد 3/0 نمره درسال قرار دارد."
یکی از عجیب‌ترین ابعاد "اثر فلین" این است که این اثر کُند یا متوقف
نمی‌شود، بلکه دائما افزایش می‌یابد. آنچنان که طبق گفته فلین "گویی دستی
نهانی آن را هدایت می‌کند."
"اثر فلین" بیان می‌دارد که کودکان در سال‌های پیش‌رو خواهند توانست به‌طور
میانگین 10 امتیاز بیشتر از پدرانشان، در آزمون‌های هوش، نمره به دست
آورند.
بنابراین نوادگان ما در پایان این قرن (قرن 21 میلادی) حدود 30 امتیاز از ما بهتر خواهند بود.
عقل نوین
پس از اینکه دیگر محققان از تحقیقات فلین آگاهی یافتند، مشاهده کردند که
تقریبا همگی نمره‌های خوب رو به رشد در آزمون‌های هوش، نتیجه پاسخ‌های صحیح
به بخش‌های معینی در آزمون‌ها است. درحالی که انتظار می‌رفت شاهد
پیشرفت‌هایی در هوش متبلور یعنی دانش اکتسابی در مدرسه باشیم، اما بررسی‌ها
نشان داد که چنین نیست. بلکه نمرات کودکان در آزمون‌هایی که مهارت شمردن و
یادگیری واژه‌ها را اندازه‌گیری می‌کنند، به‌رغم گذشت زمان ثابت مانده
است.
درمقابل، عمده رشد نمرات، در آزمون‌های هوش در دو امتحان مختص به قضاوت‌های
انتزاعی، مشاهده شده است. در یکی از این دو امتحان "اشیا مشابه" و روابط
بین آنها مورد پرسش قرار می‌گیرند و سوالاتی مانند "شباهت بین سیب و پرتقال
در چیست؟" مطرح می‌شود. پاسخ "هر دو را می‌خوریم." نمره پایین دریافت
می‌کند، اما اگر پاسخ "هر دو میوه هستند" داده شود، پاسخ‌دهنده نمره بالایی
دریافت می‌کند. زیرا او پاسخی داده است که فراتر از خواص مادی ساده دو
میوه مذکور است. امتحان دیگری که پیشرفت‌هایی در آن دیده می‌شود به تعیین
رابطه میان اشکال هندسی می‌پردازد. چنانکه گفته شد، در این دو امتحان اغلب
نمره‌های مطلوبی حاصل می‌شود.
نمرات به دست آمده در این دو امتحان آشکار می‌سازد که کودکان در قضاوت
انتزاعی کامیاب‌تر از دانش اکتسابی هستند و این می‌تواند ازویژگی‌های عقل
نوین در آدمیان به حساب آید.
تحول ذهنی
آینده چه دربردارد؟ آیا فزونی نمرات میانگین هوشی استمرار خواهد داشت؟
نکته‌ای هست که از آن اطمینان داریم و آن اینکه، در درجه اول، این ما
آدمیان هستیم که با اعمالمان در وقوع مستمر تغییرات پایدار و پی در پی جهان
موثر هستیم.
فلین می‌پسندد که تشبیهی تکنیکی برای توصیف تاثیر درازمدت متبادل بین عقل و
فرهنگ به کار گیرد. او می‌گوید: "سرعت خودروها در سال 1900 بسیار کند
بود، زیرا راه‌ها بسیار نامناسب بودند و خودروها در آنها بسیار سخت حرکت
می‌کردند، به واقع به لرزه می‌افتادند. اما راه‌ها و خودروها همزمان با هم
تحول یافتند و هنگامی‌که راه‌ها بهتر شدند، خودروها هم تکامل یافتند و
جاده‌های مرغوب انگیزه‌ای شد برای مهندسان تا خودرو‌های سریع‌تر طراحی
کنند."
بدون شک اندیشه و فرهنگ ما دارای پیوند متقابل با یکدیگرند. از این رو ما
جهانی را می‌سازیم که داده‌ها در آن شکل می‌گیرند و با سرعتی که تصور آن
تنها مدت کوتاهی است ممکن شده جریان می‌یابند. و هر دستاورد فناورانه
اندیشه‌هایی می‌طلبد که قادر به دربرگیری تغییرات حاصل از آن و بنا کردن
جهانی بزرگتر باشند و نامحتمل است که "اثر فلین" در خلال قرن حاضر پایان
پذیرد. "اثر فلین" به تنهایی خوب یا بد نیست و این ما هستیم که در تلاشیم
جهانی بسازیم که ما را روز به روز باهوش‌تر سازد. جهانی که در آن نوادگان
ما از سادگی زندگی کنونی ما تعجب خواهند کرد.
پی نوشت:
1- بهره هوشی: به معنای هوش شناختی است و عددی است برای اندازه‌گیری
توانایی‌های منطقی یا ریاضی یک فرد. این یک معیار هوش نسبی فرد است و در یک
آزمون استاندارد سن روانی با سن تقویمی سنجیده می‌شود.
منبع: مجله دانشمند شماره 616 بهمن 1393
مجله دانشمند 616